ދުނިޔޭގެ ފުރަތަމަ ވިޔަފާރީގެ ކާބަން ރައްކާކުރާ މަޝްރޫޢު ފެށިއްޖެ، މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލު ހުއްޓުވުމަށް ތާރީޚީ ފިޔަވަޅެއް

މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ދެކޮޅަށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތުގައި މުހިންމު ކުރިއެރުމެއް ލިބި، ނޯވޭގެ އައްސޭރިފަށުން ދުނިޔޭގެ ފުރަތަމަ ވިޔަފާރީގެ ކާބަން ރައްކާކުރާ މަޝްރޫޢު، "ނޯތަރން ލައިޓްސް" އޮޕަރޭޝަންތައް ފަށައިފިއެވެ. މި މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން، ހޯމަ ދުވަހު ނޯތު ސީގެ އަޑިއަށް ކާބަން ޑައިއޮކްސައިޑް  ގެ ފުރަތަމަ ޝިޕްމަންޓް ރައްކާކުރަން ފަށާފައިވަނީ، ގްރީންހައުސް ގޭސްތައް ޖައްވަށް ދޫކުރުން މަދުކޮށް، ގްލޯބަލް ވޯމިންގ ދަށްކުރުމުގެ އުންމީދުގައެވެ.

"އީކުއިނޯރ" ، "ޝެލް" ، އަދި "ޓޯޓަލްއެނަރޖީސް" ގުޅިގެން ހިންގާ "ނޯތަރން ލައިޓްސް" މަޝްރޫޢުއަކީ ޔޫރަޕުގެ ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުން އުފައްދާ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑް ހިފާ، އުފުލާ އަދި ރައްކާކުރުމަށް ފަރުމާކުރެވިފައިވާ މަޝްރޫޢެކެވެ. "ނޯތަރން ލައިޓްސް" ގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރ ޓިމް ހެއިން ވިދާޅުވީ، "އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ވެސް ވަނީ ފުރަތަމަ ކާބަންޑައިއޮކްސައިޑް ރައްކާކޮށްފަ، އެއީ ވަރަށް ރައްކާތެރިކޮށް ކުރެވުނު ކަމެއް. އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޯޓުތަކާއި، ވަސީލަތްތަކާއި، ވަޅުތައް މިހާރު ވަނީ ފުރިހަމައަށް އޮޕަރޭޝަނަށް ހުޅުވާލެވިފައި."

ކާބަން ރައްކާކުރުމުގެ މި ތާރީޚީ މަސައްކަތް ފެށިފައިވަނީ، ނޯވޭގެ ދެކުނު އިރުމަތީގައި ހުންނަ "ހެއިޑެލްބަރގް މެޓީރިއަލްސް" ގެ ސިމެންތި ކާރުޚާނާއެއް ކަމަށްވާ ބްރެވިކުން ހިފަހައްޓާފައިވާ ސޯއޯޓޫއާއި އެކުގައެވެ. މި މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން، ސިނާއަތްތަކުން އުފައްދާ ސީއޯޓޫ ފުރަތަމަ ރައްކާކޮށް، ދިޔާއެެއްޗަކަށް ބަދަލުކޮށް، ދެން ނޯވޭގެ ހުޅަނގު އައްސޭރިފަށުގައިވާ ބަރގަން ކައިރީގައިވާ އޮއިގަރޑަން ޓާމިނަލަށް ބޯޓު މެދުވެރިކޮށް ގެންދެއެވެ. އެތަނުން، މި ސީއޯޓޫ ވަނީ 110 ކިލޯމީޓަރުގެ ދިގު ހޮޅި މެދުވެރިކޮށް، ކަނޑުގެ އަޑީގެ 2.6 ކިލޯމީޓަރު އަޑިއަށް، ދާއިމީކޮށް ރައްކާކުރުމަށް ހަމަޖައްސާފައެވެ.

ސިމެންތި އަދި ދަގަނޑު ފަދަ ސިނާއަތްތަކަކީ ކާބަން ދޫކުރުން މަދުކުރުމަށް އެންމެ އުނދަގޫ ކަމަށް ބެލެވޭ ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ތަންތަނެވެ. އެހެންކަމުން، ކާބަން ކެޕްޗަރ އެންޑް ސްޓޯރޭޖް (ސީސީއެސް) އަކީ މި ސިނާއަތްތަކަށް ކާބަން ނިއުޓްރަލްވުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ވަސީލަތެކެވެ. އ.ދ. ގެ އިންޓަރގަވަރމެންޓަލް ޕެނަލް އޮން ކްލައިމެޓް ޗޭންޖް (އައި.ޕީ.ސީ.ސީ) އާއި އިންޓަރނޭޝަނަލް އެނަރޖީ އޭޖެންސީ (އައި.އީ.އޭ) އިން ވެސް ސީސީއެސް އަކީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ އަމާޒުތައް ހާސިލްކުރުމަށް މުހިންމު ވަސީލަތެއް ކަމަށް ބަލައިގަނެއެވެ.

ނަމަވެސް، މި ޓެކްނޮލޮޖީގެ އަގު އަދިވެސް ބޮޑެވެ. މިވަގުތު ޔޫރަޕުގެ ކާބަން މާކެޓުގައި "ޕޮލިއުޝަން ޕަރމިޓް" ގަތުމަކީ ސީއޯޓޫ ހިފާ، އުފުލާ، އަދި ރައްކާކުރުމަށް ޚަރަދުކުރާ ވަރަށް ވުރެ އަގުހެޔޮ ގޮތެއް ކަމަށް ގިނަ ސިނާއަތްތަކަށް ފެނެއެވެ. "ނޯތަރން ލައިޓްސް" މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން މިހާތަނަށް ތިން ވިޔަފާރީގެ ކޮންޓްރެކްޓް ވަނީ ހޯދާފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ނެދަލެންޑްސްގައިވާ ޔާރާ އެމޯނިއާ ކާރުޚާނާއަކާއި، ޑެންމާކްގައިވާ އޯސްޓެޑްގެ ދެ ބަޔޯފިއުލް ކާރުޚާނާއަކާއި، ސްވީޑަންގައިވާ ސްޓޮކްހޯމް އެކްސަރގީގެ ތަރމަލް ޕަވަރ ޕްލާންޓެއް ހިމެނެއެވެ.

ނޯވޭ ސަރުކާރުން ބޮޑެތި ޚަރަދުތަކެއް ކޮށްގެން މި މަޝްރޫޢަށް ފައިސާ ފޯރުކޮށްދެއެވެ. މިވަގުތު މި މަޝްރޫޢުގެ އަހަރީ ރައްކާކުރުމުގެ ގާބިލްކަމަކީ 1.5 މިލިއަން ޓަނުގެ ސީއޯޓޫ އެވެ. އަދި 2030 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް 5 މިލިއަން ޓަނަށް މި ގާބިލްކަން އިތުރުކުރުމަށް ވަނީ ރާވާފައެވެ.

މި މަޝްރޫޢަށް ތާއީދުކުރާ ފަރާތްތަކުން ދެކޭ ގޮތުގައި "ނޯތަރން ލައިޓްސް" އަކީ ކާބަން ނިއުޓްރަލްވުމަށް ގްލޯބަލް ފެންވަރުގައި ކުރަމުންދާ މަސައްކަތުގައި މުހިންމު ކުރިއެރުމެކެވެ. އަދި ސީސީއެސް އަކީ ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި މަސައްކަތްތަކަށް ބަދަލުކުރެވިދާނެ ޓެކްނޮލޮޖީއެއްކަން މިކަމުން ސާބިތުކޮށްދެއެވެ. ނަމަވެސް، ފައިސާގެ އިތުރު ހިތްވަރު ދިނުމެއް ނެތް ނަމަ، ސިނާއަތްތަކުން މި ޓެކްނޮލޮޖީ ބޮޑުތަނުން ބަލައިގަތުމަށް ފަސްޖެހިދާނެ ކަމަށް ބައެއް ފަރާތްތަކުން އިންޒާރުދެއެވެ.

ފުރަތަމަ ސީއޯޓޫ އިންޖެކްޝަން ކާމިޔާބުކަމާއެކު ނިންމުމާއެކު، ނޯވޭ މިވަނީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތައް މަދުކުރުމުގެ ޓެކްނޮލޮޖީތަކުގައި ދުނިޔޭގެ އެއް ނަންބަރު ގައުމުގެ ގޮތުގައި އަމިއްލަ ނަފްސު ޤާއިމުކޮށްފައެވެ.