ޓިކްޓޮކް: އަޚުލާޤާއި ވިސްނުމާއި ފުރާނައަށް ނުރައްކާވާ އެތައް ކަމެއް!

 އާންމުންގެ ތެރޭގައި މިހާރު ޓިކްޓޮކްއަކީ ކޮންޓެންޓް ބަލާ ގޮތް އެއްކޮށް ބަދަލުކޮށްލައިފައިވާ އެޕެކެވެ. މި އެޕް ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަށް ކުރު އަދި ޝައުގުވެރި ވީޑިއޯތައް ހަދައި، ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ކަންކޮޅުތަކަށް ހިއްސާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިފައިވެއެވެ. މި އެޕް މެދުވެރިކޮށް މުނިފޫހިފިލުވުމާއި އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ބޮޑެތި ފުރުސަތުތައް ލިބޭއިރު، އެޕް ބޭނުންކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހުޅުވާލެވިފައިވާ ގޮތުން ބޭނުންކުރާ ބައެއް ފަރާތްތަކުން އޭގެ ނަހަމަ ބޭނުން ކުރަމުންދާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައަކީ އެކަށީގެންނުވާ ކޮންޓެންޓް ޕޯސްޓްކުރުމެވެ. ޓިކްޓޮކްގެ ކޮމިއުނިޓީ ގައިޑްލައިންތައް ހުރި ނަމަވެސް، ބޭނުންކުރާ ގިނަ ފަރާތްތަކުން ހާމަކަން ބޮޑުކޮށް އެކަށީގެންނުވާ ފޮޓޯއާއި މަންޒަރު ނުވަތަ އަދަބާ ޚިލާފު ބަސްތައް ހިމެނޭ ވީޑިއޯތައް އަޕްލޯޑްކުރެއެވެ. މި ކޮންޓެންޓްތައް އާންމުކޮށް ވައިރަލްވެ، ކުޑަކުދިން ހިމެނޭ ގޮތަށް މިލިއަނުން މީހުންނަށް ފޯރާ، އެމީހުންގެ އަޚުލާޤާއި ވިސްނުމަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކުރެއެވެ.

އަނެއް ބޮޑު މައްސަލައަކީ ސައިބަރ ބުލީކުރުމެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމުގައި އެނޮނިމަސް ޔޫޒާއެއް ގޮތަށް ބޭނުން ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހުޅުވާލެވިފައިވާއިރު މިއީ ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކަށް ފަސޭހައިން އެހެން މީހުންނަށް ފުރައްސާރަކޮށް، ނުބައި ކޮމެންޓްތައް ދޫކޮށް، ވަކި މީހުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ގެއްލުންދޭ ކަންތައްތައް ކުރުމުގެ ހިތްވަރު ލިބޭކަމެކެވެ. މިފަދަ އޮންލައިން އަނިޔާވެރިކަމުގެ ސަބަބުން ޝިކާރައަކަށްވާ މީހުންގެ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ދިގު މުއްދަތަކަށް އަސަރުކުރެއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް އޮންލައިން މުޢާމަލާތްތަކުގެ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކަށް އެންމެ ބޮޑަށް ހުށަހެޅޭ ޒުވާނުންނަށް މީގެ އަސަރު ބޮޑުވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން، ޓިކްޓޮކްގައި އެހެން މީހުންގެ ހުއްދައަކާ ނުލައި ވީޑިއޯ ހިއްސާކުރުން ފަދަ ޕްރައިވަސީއަށް އަރައިގަތުމުގެ ޢަމަލުތައް އާންމުކޮށް ހިނގައެވެ. މިފަދަ ޢަމަލުތައް، ގިނަފަހަރު މަޖާ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ނުވަތަ ވައިރަލް ޗެލެންޖެއްގެ ގޮތުގައި ދައްކުވައިދޭ ނަމަވެސް، މީހުންގެ ޕްރައިވަސީއަށް އަރައިގަތުމުގެ ސަބަބުން ޤާނޫނީ އަދަބުތަކާއި ކުރިމަތިލާން ޖެހިދާނެއެވެ. ޓިކްޓޮކް ވައިރަލް ވުމުގެ ސަބަބުން ނުރައްކާތެރި ޗެލެންޖްތައް ވެސް އުފެދިފައިވެއެވެ. މިފަދަ ޗެލެންޖްތަކުގައި ބައިވެރިވާ މީހުން އޮންލައިންގައި މަޝްހޫރުވުމަށްޓަކައި ފުރާނައަށް ނުރައްކާވާފަދަ ކަންތައްތައް ކުރުމަށް ހިތްވަރުދެއެވެ. "ބްލެކްއައުޓް ޗެލެންޖް" ފަދަ ޗެލެންޖްތަކުގެ ސަބަބުން އަނިޔާވުމާއި މަރުވުން ފަދަ ކަންތައްތައް ހިނގާފައިވެއެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގައިވެސް މިހާރު ފެންނަމުންދާ، އަޅުގަނޑުމެން ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ.

ޓިކްޓޮކް ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ ނަތީޖާތައް ވަރަށް ބޮޑެވެ. ސައިބަރ ބުލީކުރުމާއި ޕްރައިވަސީއަށް އަރައިގަތުމުގެ ސަބަބުން ނަފްސާނީ ގޮތުން ކުރާ އަސަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ކަންބޮޑުވުމާއި، ހިތްދަތިކަމާއި، އަމިއްލަ ނަފްސަށް ގެއްލުން ދިނުން ހިމެނެއެވެ. މުޖުތަމަޢުގައި ދޮގު މަޢުލޫމާތު ފެތުރުމާއި ގެއްލުންދެނިވި ވައްޓަފާޅިތައް އާންމުވުމުގެ ސަބަބުން ޚާއްޞަކޮށް ޒުވާނުންނަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ނުރައްކާތަކެއް ކުރިމަތިވެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން އެކި ސަރުކާރުތަކާއި ޖަމްޢިއްޔާތަކުން ހަރުކަށި ޤަވާއިދުތަކެއް ގެނައުމަށް ގޮވާލާފައިވެއެވެ. އަދި އިންޑިއާ ފަދަ ބައެއް ޤައުމުތަކުން ކޮންޓެންޓާ ގުޅޭ ކަންބޮޑުވުންތަކުގެ ސަބަބުން ޓިކްޓޮކް މަނާކޮށްފައިވެއެވެ.

ސުވާލަކީ ރާއްޖޭގައި މިކަން މަނާ ކުރެވިދާނެބާއޭ؟ ނުވަތަ ސޯޝަލް މިޑިއާ ޒިންމާދާރުކަމާއިއެކު ބޭނުންކުރެވިދާނެ ގޮތަކަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖްތަމަޢު ބިނާ ކުރެވިދާނެބާއޭ؟ މިއީ ކުރަން ޖެހިފައިވާ މުހިންމު ސުވާލުތަކެވެ. 

ޓިކްޓޮކްއިން އުފެއްދުންތެރިކަމާއި ގުޅުން ބަދަހިކުރުމަށް ޚާއްޞަ ފުރުސަތުތަކެއް ލިބޭއިރު، މި ޕްލެޓްފޯމް ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢުއަށް ނޭދެވޭ ނަތީޖާތަކެއް ނުކުމެދާނެއެވެ. މި ރިސްކުތައް ކުޑަކުރުމަށާއި އެންމެންނަށް އިންޓަރނެޓުގައި ރައްކާތެރި މާހައުލެއް ޤާއިމުކުރުމަށްޓަކައި، ޕްލެޓްފޯމާއި، ބޭނުންކުރާ ފަރާތްތަކާއި، އަދި ސަރުކާރުތަކުން އެކުގައި މަސައްކަތްކުރަން ޖެހެއެވެ.