ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި ޑޮކްޓަރަށް ދައްކަން ކިޔުޖެހުމަކީ މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް ހިނގާ ކަމެއް!

ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ޒިޔާރަތްކުރުމުން ނުވަތަ ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް ގިނަ ވަގުތުތަކެއް ނުވަތަ ދުވަސްތަކެއް ކިޔޫގައި މަޑުކުރަން ޖެހުމަކީ، ދިވެހިރާއްޖެއާއި އެހެން ގިނަ ގައުމުތަކުގެ ރައްޔިތުންނަށްވެސް ދިމާވާ ވަރަށް އާންމު މައްސަލައެކެވެ. މިކަމަކީ ހަމައެކަނި ރާއްޖެއަށް ޚާއްސަ މައްސަލައެއް ނޫނެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައިވެސް، ސަރުކާރުން ހިންގާ ހޮސްޕިޓަލްތަކުން ފަރުވާ ހޯދުމަށް ދިގު ކިޔޫތަކެއް އޮތުމަކީ އާންމު ކަމެކެވެ. ސިއްހީ ޚިދުމަތްތައް ހުރިހާ ފަރާތްތަކަށް ހަމަހަމަކޮށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން އަޅާ ފިޔަވަޅުތަކާއެކު، ވަސީލަތްތަކުގެ ދަތިކަމާއި، ޚިދުމަތަށް ހުންނަ ބޮޑު ތަރުހީބުގެ ސަބަބުން މިފަދަ ކިޔޫތައް އުފެދެއެވެ. 

ދިވެހިރާއްޖޭގައި ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގެ ތެރެއިން، އެންމެ ބޮޑު އަދި އެންމެ ގިނަ ބަޔަކު ޚިދުމަތް ހޯދާ މާލޭގައި ހުންނަ އިންދިރާ ގާނދީ މެމޯރިއަލް ހޮސްޕިޓަލް (އައި.ޖީ.އެމް.އެޗް) އަކީ، އޯޕީޑީ ކިޔޫތައް ދިގަކަމަށް މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. މިކަމަށް ހައްލެއް ހޯދުމުގެ ގޮތުން، އައި.ޖީ.އެމް.އެޗް އިން ވަނީ ދާދި ފަހުން ރޭގަނޑު ހިންގާ އޯޕީޑީ ކްލިނިކްތައް ތަޢާރަފްކޮށްފައެވެ. މިއީ އާދައިގެ ވަގުތުތަކުގައި ޑޮކްޓަރުންނަށް ދެއްކުމަށް ދަތިވާ، ޚާއްސަކޮށް ވަޒީފާއަށްދާ ފަރާތްތަކަށް ވަރަށް ބޮޑު ލުއިފަސޭހައެކެވެ. ނަމަވެސް، ހިތުގެ ބަލިތަކަށް ފަރުވާދޭ ޑޮކްޓަރުންނާއި، ކުޑަކުދިންގެ ޑޮކްޓަރުންނާއި، ކަށީގެ ޑޮކްޓަރުން (ކާޑިއޯލޮޖީ، ޕީޑިއެޓްރިކްސް، އޮތޮޕީޑިކްސް) ފަދަ ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުންނަށް ދެއްކުމަށް ކިޔޫތައް އަދިވެސް ދިގުވެއެވެ. ބައެއް ފަހަރު ބަލިމީހުންނަށް އާދައިގެ ޑޮކްޓަރަކަށް ދެއްކުމަށްވެސް އެތައް ގަޑިއިރަކު މަޑުކުރަން ޖެހެއެވެ. އަދި ބޭސް ނުވަތަ ބަލި ދެނެގަތުމުގެ ޚިދުމަތްތައް (ޑައިގްނޯސްޓިކް ސަރވިސަސް) ލިބުމުގައި ދިމާވާ ލަސްވުންތަކުގެ ސަބަބުން ބަލިމީހުންގެ ނުރުހުން އިތުރުވެއެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައި މިކަމުގެ އަސްލު ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި، "އާސަންދަ" އިންސުރަންސް ކަވަރޭޖްގެ ސަބަބުން ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު މަތިވުމާއި، ޚިދުމަތް ބޭނުންވާ މީހުންނާ އަޅާ ބަލާއިރު ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުންގެ އަދަދު މަދުވުމާއި، އަދި އެޑްވާންސްޑް ފަރުވާތައް މާލެއަށް މަރުކަޒުވެފައިވުމުގެ ސަބަބުން ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުން މާލެއަށް ދަތުރުކޮށް ކިޔޫތަކުގައި މަޑުކުރަން ޖެހުން ހިމެނެއެވެ. މި ހުރިހާ ކަމެއް ގުޅިގެން، ރާއްޖޭގެ ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގެ ކިޔޫތައް ދިގުވެ، ރައްޔިތުންނަށް ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހެއެވެ.

ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކުގެ ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައިވެސް ދިގު ކިޔޫތައް އޮތުމަކީ އާންމު މައްސަލައެކެވެ. ޚާއްސަކޮށް ސިއްހީ ޚިދުމަތްތަކަށް ސަބްސިޑީ ދީފައިވާ ނުވަތަ ހިލޭ ލިބޭ ނިޒާމުތަކުގައެވެ. މި މައްސަލައަށް ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ގައުމުތަކުންވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހޭކަން ތިރީގައި މިވާ މިސާލުތަކުން ދައްކުވައިދެއެވެ:

• ކެނެޑާގައި: ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުން ފަރުވާ ހޯދުމަށް ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތައް ބޮޑުވެފައިވެއެވެ. ހޯދިފައިވާ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، ގާތްގަނޑަކަށް %33 ބަލިމީހުން އާދައިގެ ފަރުވާއެއް ހޯދުމަށް ދުވަހަކަށްވުރެ ގިނައިރު މަޑުކުރަން ޖެހެއެވެ. އަދި އޮޕަރޭޝަންތަކަށް ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުންނަށް އެޕޮއިންޓްމެންޓް ލިބުމަށް 2-3 މަސްދުވަހަށްވުރެ ގިނަ ދުވަސް ނަގައެވެ.

• ޔުނައިޓެޑް ކިންގްޑަމް (އެން.އެޗް.އެސް) ގައި: ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑެތި ސިއްހީ ޚިދުމަތްދޭ ނިޒާމުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެން.އެޗް.އެސް އަކީވެސް ކިޔޫތަކުގެ މައްސަލައާ ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ ތަނެކެވެ. %21 ބަލިމީހުން ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް ދުވަހަކަށްވުރެ ގިނައިރު މަޑުކުރަން ޖެހެއެވެ. ޑިޖިޓަލް ބުކިން ސިސްޓަމްތައް ހުރިނަމަވެސް، ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުންނަށް ރެފަރކުރުމަށް އެތައް ހަފްތާއަކާއި މަސްތަކެއްވެސް މަޑުކުރަން ޖެހެއެވެ.

• އިންޑިއާގައި: ބޮޑު އާބާދީއެއް އޮންނަ ގައުމެއްގެ ގޮތުން، އިންޑިއާގެ ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތައް ތޮއްޖެހިފައި ހުރެއެވެ. އަދި ކިޔޫތައް އެތައް ގަޑިއަކަށް ނުވަތަ ދުވަސްތަކަށްވެސް ދިގުދެމިގެން ދެއެވެ. ބަލިމީހުން އަވަހަށް ފަރުވާ ހޯދުމަށްޓަކައި ގިނަ ފަހަރު ފައިސާ ދައްކައިގެން ހިންގާ ޕްރައިވެޓް ކްލިނިކްތަކަށް ދެއެވެ.

• ނޯޑިކް ގައުމުތައް (ނޯވޭ، ސުވިޑަން) ގައި: މިއީ ވަރަށް ވަރުގަދަ އަދި ތަރައްގީވެފައިވާ ސިއްހީ ނިޒާމުތަކެއް ހުރި ގައުމުތަކެއް ކަމުގައި ވިޔަސް، ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުންނަށް ކިޔޫތައް ދިގެވެއެވެ. ނޯވޭގައި ކަކުލުހުޅު ބަދަލުކުރުމުގެ އޮޕަރޭޝަނަމަށް މަޑުކުރަން ޖެހޭ މުއްދަތަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 123 ދުވަހެވެ. ސުވިޑަންގައި ލޮލުގެ ކެޓަރެކްޓް ސާފުކުރުމުގެ އޮޕަރޭޝަނަކަށް މަޑުކުރަން ޖެހޭ މުއްދަތަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 51 ދުވަހެވެ.

• އެމެރިކާގެ ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި: އެމެރިކާގެ ސިއްހީ ނިޒާމަކީ ގިނަ ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ނިޒާމެކެވެ. މެޑިކެއިޑް ނުވަތަ މެޑިކެއާ އިންސުރަންސް ކަވަރޭޖް އޮންނަ ބަލިމީހުންނަށް ގިނަ ފަހަރު ސޭފްޓީ-ނެޓް ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި ދިގު ކިޔޫތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހެއެވެ. ޚާއްސަކޮށް ރަށުބޭރުގެ ބޮޑެތި ސިޓީތަކުގައި ހުންނަ އިމަރޖެންސީ ރޫމްތަކުގައި ގަޑިއިރުތަކެއް ވަންދެން މަޑުކުރަން ޖެހޭކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

މި ހުރިހާ ދިރާސާތަކުން ދައްކުވައިދޭ ގޮތުގައި، ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި ދިގު ކިޔޫތައް އުފެދެނީ، އެ ހޮސްޕިޓަލްތަކުން އަގުހެޔޮކޮށް ނުވަތަ ހިލޭ ޚިދުމަތް ދިނުމާއިއެކު ލިބޭ ވަސީލަތްތައް (ޑޮކްޓަރުންނާއި އިދާރީ މުވައްޒަފުން، ފަސޭހަ ކަމާއެކު ޚިދުމަތްދެވޭނެ އިންތިޒާމުތައް) މަދުވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. ޕްރައިވެޓް ކްލިނިކްތަކާއި ހޮސްޕިޓަލްތަކުން އަވަހަށް ޑޮކްޓަރުންނާ ބައްދަލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދިނަސް، އެތަންތަނުގެ ޚަރަދު ބޮޑުވުމުގެ ސަބަބުން ޚިދުމަތް ލިބުމުގައި ތަފާތުތަކެއް އުފެދެއެވެ. މާނައަކީ، ފައިސާގެ ގޮތުން ތަނަވަސް ފަރާތްތަކަށް އަވަހަށް ޚިދުމަތް ލިބި، އެހެން ފަރާތްތަކަށް ކިޔޫގައި މަޑުކުރަން ޖެހި، ސިއްހީ ޚިދުމަތް ލިބުމުގައި ތަފާތުތަކެއް އުފެދުމެވެ.

މި މައްސަލައަށް ހައްލު ހޯދުމަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކުން ތަފާތު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން ދެއެވެ. މިގޮތުން، ޚިދުމަތް ދޭ ގަޑި އިތުރުކުރުމާއި، ޑިޖިޓަލް އެޕޮއިންޓްމެންޓް ނިޒާމުތައް ތަޢާރަފްކުރުމާއި، އަދި ޚާއްސަ ޑޮކްޓަރުން ބިނާކުރުން އިތުރުކުރުމާއި، ޚިދުމަތްތައް މަރުކަޒުވެފައި ހުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ރަށްރަށަށް ފުޅާކުރުން ހިމެނެއެވެ.

މިހުރިހާ ކަމަކުން ދައްކުވައިދެނީ، ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލްތަކުގައި ދިގު ކިޔޫތައް ހުރުމަކީ ހަމައެކަނި ދިވެހިރާއްޖެއަށް ޚާއްސަ މައްސަލައެއް ނޫން ކަމެވެ. ބަދަލުގައި، މުޅި ދުނިޔޭގައިވެސް ސިއްހީ ޚިދުމަތުގެ ދާއިރާގައި ކުރިމަތިލާން ޖެހޭ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ މައްސަލައެއް ކަމެވެ. މި މައްސަލައަށް ދެމެހެއްޓެނިވި ހައްލެއް ހޯދުމަށް ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ގައުމުތަކުންވެސް ސަރުކޫރުތަކާއި، ސިއްހީ ދާއިރާގެ މަސައްކަތްތެރިން، އަދި ރައްޔިތުން ގުޅިގެން އިތުރު މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަންޖެހެއެވެ.