ޕާކިސްތާނުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު ޢިމްރާން އާއި އަނބިކަނބަލުން ބުޝްރާ ބީބީގެ މައްޗަށް 17 އަހަރުގެ ޖަލު ޙުކުމެއް އިއްވައިފި

ޕާކިސްތާނުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު ޢިމްރާން ޚާނާއި އަނބިކަނބަލުން ބުޝްރާ ބީބީއަށް، ކޮރަޕްޝަންގެ މައްސަލައެއްގައި ޕާކިސްތާނުގެ ކޯޓަކުން 17 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ކޮށްފިއެވެ.

ޝަރުޢީ ކޯޓުން މި ޙުކުމް އިއްވާފައިވަނީ ހޮނިހިރު ދުވަހުއެވެ. މިއީ، އެ ދެމަފިރިން ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާގެ ސަރުކާރުން ހިމެނޭ ގޮތަށް، ބޭރުގެ ވެރިންގެ ފަރާތުން ލިބުނު ގިނަ ޢަދަދެއްގެ ހަދިޔާތައް (އޭގެ ތެރޭގައި ގަހަނާ ވެސް ހިމެނޭ) ބާޒާރުގެ އަގަށްވުރެ ދަށްކޮށް ވިއްކާލި ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވުނު މައްސަލައެއްގައި އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން ކުރިއަށްދިޔަ ޝަރީޢަތެއްގެ ނިމުމެވެ. އެ ދެމަފިރިން ވަނީ ހުރިހާ ތުހުމަތުތަކެއް ދޮގުކޮށްފައެވެ.

ބޭރުގެ ވެރިންގެ ފަރާތުން ލިބޭ ހަދިޔާތައް އަމިއްލަ ކުރުމަށް ޕާކިސްތާނުގެ ޤާނޫނުގައި ލާޒިމް ކުރަނީ އެ ހަދިޔާތައް ބާޒާރުގެ އަގުގައި ގަނެ، ވިއްކާލައިގެން ލިބޭ ފައިދާ އިޢުލާނު ކުރުމަށެވެ. ނަމަވެސް ދައުލަތުގެ ވަކީލުން ބުނާ ގޮތުގައި، ޢިމްރާން ޚާނާއި އަނބިކަނބަލުން ވަނީ އެ ތަކެތީގެ އަގު 285,521 އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް އެރިނަމަވެސް، އެ ތަކެތި 10,000 ޑޮލަރަށްވުރެ ދަށް އަގުގައި ގަނެ، ފައިދާ ހޯދާފައެވެ.

ޢިމްރާން ޚާންގެ ސަޕޯޓަރުން ވަނީ މި ހުކުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުކިޔާފައެވެ. ޢިމްރާން ޚާންގެ ތަރުޖަމާނު، ޒުލްފިޤާރު ބުޚާރީ ވިދާޅުވީ، "ޤާނޫނުތަކަށް ފަހުން ތަފްސީރުކޮށް، ގަސްތެއް ނެތި، ފައިދާއެއް ނުވަތަ ގެއްލުމެއް ނުލިބި، ކުށުގެ ޒިންމާ އަޅުވާފައިވާ" ކަމަށެވެ.

ޢިމްރާން ޚާންގެ ޕާޓީ، ޕާކިސްތާން ތަހްރީކް-އީ-އިންސާފް (ޕީޓީއައި) އިން ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ބުނީ، މި ޝަރީޢަތުގެ މަސައްކަތަކީ "ފޭކް" އެއް ކަމަށާއި، މި ހުކުމަކީ "ތާރީޚުގެ ކަޅު ސަފްޙާއެއް" ކަމަށެވެ. ޕީޓީއައި އިން ބުނީ، ރާވަލްޕިންޑީގެ އަދިޔާލާ ޖަލުގައި ހުކުމް އިއްވިއިރު ޢިމްރާން ޚާން ކޯޓުގައި ހުންނެވި ކަމަށާއި، ނަމަވެސް ޚާންގެ އާއިލާއަށް ކޯޓަށް ވަނުމުގެ ހުއްދަ ނުދިން ކަމަށެވެ.

"ބަންދުކޮށްފައިވާ ޖަލުގެ ޝަރީޢަތަކީ މިނިވަން އަދި އިންސާފުވެރި ޝަރީޢަތެއް ނޫނެވެ. އެއީ ހަޤީޤަތުގައި އަސްކަރީ ޝަރީޢަތެއް" ޕީޓީއައި އިން ބުނެފައިވެއެވެ.

ޚާން ވިދާޅުވީ، "އަހަރެންނަށް މިހާރު ޖަލުގައި 10 އަހަރު ހޭދަކުރަން ޖެހިފައި މިވަނީ ބޭކާރު އިހުމާލެއްގެ ސަބަބުން،  "އެހެންކަމުން އެނގެނީ މިއީ ހަމަޖައްސައި ރާވާފައިވާ ކަމެއް. މިއީ ބޯގޯސް ޢަދާލަތުގެ ނިޒާމެއް،" ކަމަށް ޚާން ވިދާޅުވިއެވެ.

ނަމަވެސް، ޕާކިސްތާނުގެ ސިވިލްގެ އިސް ބޭފުޅެއް ކަމަށްވާ ތައިމޫރު ބާސިތު ވިދާޅުވީ، ދައުލަތުގެ ވަކީލުންގެ މައްސަލައަކީ ހެކިތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އަދި ސިޔާސީ ނޫން މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ. ބާސިތު ވިދާޅުވީ، "ޢިމްރާން ޚާންގެ ޤާނޫނީ ވަކީލުންނަށް އެއްވެސް ދިފާޢީ ނުކުތާއެއް ސާބިތުކޮށްދެވިފައި ނުވާނެ. އަހަރެން ބުނާނީ މިއީ ދައުލަތުގެ ވަކީލުންގެ ފަރާތުން ހުށަހެޅިފައިވާ ވަރުގަދަ މައްސަލައެއް ކަމަށް،" ކަމަށެވެ. އޭނާ އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، "މައިގަނޑު ހެކިވެރިންގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ޢިމްރާން ޚާންގެ ޕްރިންސިޕަލް ސެކްރެޓަރީ އާއި ކެބިނެޓް ސެކްރެޓަރީ. އެ ދެ ބޭފުޅުން ވަނީ ހެކި ހުށަހަޅާފައި. މި މުޅި މައްސަލަ ބިނާވެފައިވަނީ ކޮންކްރީޓް ހެކިތަކުގެ މައްޗަށް،" ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް، މިނިސްޓަރ އޮފް އިންފޮމޭޝަން އެންޑް ބްރޯޑްކާސްޓިންގް އަތާޢުﷲ ތާރާރު ވިދާޅުވީ، ޢިމްރާން ޚާނާއި އެކަނބަލުންގެ އަނބިކަނބަލުންނަށް ކުށް ސާބިތުވެ ހުކުމް ކޮށްފައިވަނީ ވަރުގަދަ ހެކިތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ކޯޓުން ބެލުމަށްފަހު ކަމަށެވެ. އަދި އެ ދެމަފިރިން ކޮރަޕްޝަން ހިންގާފައިވާ ކަމަށާއި، "ކޯޓުން ވަނީ އިންސާފުވެރި ނިންމުމެއް ނިންމާފައި" ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.

އުމުރުފުޅުން 73 އަހަރުގެ ޢިމްރާން ޚާން ޕާކިސްތާނުގެ ބޮޑުވަޒީރުކަން ކުރައްވާފައިވަނީ 2018 އިން 2022 ވަނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހާ ހަމައަށެވެ. އެއަށްފަހު އޭނާ ވަނީ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ ވޯޓަކުން މަޤާމުން ވަކިކުރެވިފައެވެ. އޭނާ ވަނީ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހު، ކޮރަޕްޝަންގެ ތަފާތު ތުހުމަތުތަކާއި ދައުލަތުގެ ސިއްރުތައް ހާމަކުރުމުގެ ތުހުމަތުތަކުގައި ޖަލަށް ލެވިފައެވެ. އޭނާ މި ހުރިހާ ތުހުމަތުތަކެއް ދޮގުކުރައްވައި، މިއީ ސިޔާސީ ބޭނުމެއްގައި ކުރާ ކަންކަން ކަމަށް ވިދާޅުވެއެވެ. އޭނާ ވަނީ ބައެއް ތުހުމަތުތަކުން މިނިވަންވެފައެވެ.

ޢިމްރާން ޚާންގެ ސިޔާސީ ވާދަވެރިޔާ، ޝެހްބާޒް ޝަރީފް މިހާރު ހުންނެވީ ޤައުމުގެ ބޮޑުވަޒީރުގެ މަޤާމުގައެވެ. މަޤާމުން ވަކިކުރެވުނު ފަހުން، އިމްރާން ޚާން ތަކުރާރުކޮށް ތުހުމަތު ކުރައްވަމުން ގެންދަވަނީ، އޭނާ މަޤާމުން ވަކިކުރެވުނީ އެމެރިކާގެ އެހީގައި ހިންގި ޖަރީމާއެއްގެ ނަތީޖާ ކަމަށާއި، ޕާކިސްތާނުގެ ބާރުގަދަ އަސްކަރިއްޔާގެ އެހީގައި ކަމަށެވެ. މި ތުހުމަތުތައް އެމެރިކާ، އަސްކަރިއްޔާ އަދި އޭނާގެ ވާދަވެރިން ވަނީ ދޮގުކޮށްފައެވެ.

ކުޅިވަރުގެ ދާއިރާގައި މަޝްހޫރު ކްރިކެޓް ކުޅުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި މަޝްހޫރުވެފައިވާ ޢިމްރާން ޚާން އަދިވެސް ޕާކިސްތާނުގައި މަޤްބޫލުކަން ބޮޑެވެ. އޭނާ ޖަލަށް ލުމާ ގުޅިގެން ފާއިތުވި ދެ އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ގިނަ ޢަދަދެއްގެ މުޒާހަރާތައް ވަނީ ކުރިއަށް ގެންގޮސްފައެވެ.

ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރުގެ ކޮއްކޯފުޅު، އަލީމާ ޚާނޫމް، އަލް ޖަޒީރާއަށް ދެއްވި ބަސްދީގަތުމެއްގައި ވިދާޅުވީ، ޚާންގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ ކުރި އެންމެ ފަހުގެ މައްސަލައަކީ ހަޤީޤަތެއް ނެތް މައްސަލައެއް ކަމަށާއި، މިއީ އޭނާގެ ސިޔާސީ ވާދަވެރިން އޭނާ ވެރިކަމުން ދުރުކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތެއްގެ ބައެއް ކަމަށެވެ. އަދި އެ ވާދަވެރިން "މީހުންގެ ވޯޓު ވަގަށް ނަގާފައިވާ" ކަމަށް އޭނާ ތުހުމަތު ކުރެއްވިއެވެ. "މުޅި ޤައުމަށް އެނގޭ އޭނާއަކީ އަމާނާތްތެރި މީހެއްކަން،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. "އޭނާ އެކަހެރިކުރެވިފައިވަނީ؛ އޭނާއާއި އޭނާގެ އަނބިކަނބަލުންނަށް އެކަނި ބަންދުކޮށްގެން އަނިޔާ ދެމުން ގެންދަނީ." އަލީމާ ޚާނޫމް ވިދާޅުވިއެވެ.