މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަށް ސަރުކާރުން އުންމީދީ މުސްތަޤްބަލެއް

ޖީލުތަކެއް ވަންދެން، މަސްވެރިކަމަކީ ހަމައެކަނި އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ވަސީލަތެއް ނޫނެވެ. އެއީ ސަގާފީ ތަރިކައެކެވެ. އިޤްތިޞާދުގެ މައިގަނޑު ތަނބެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދުގައި ތިންވަނައަށް އެންމެ ބޮޑު ހިއްސާއެއް ކުރާ ސިނާޢަތަކީ މަސްވެރިކަމެވެ. ނަމަވެސް، މިހާތަނަށް އެއްވެސް ސަރުކާރަކުން މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާޢަތް ކުރިއެރުވުމަށް އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައިނުވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. މިކަމުގެ ހެއްކަކީ މަސްވެރިންގެ ފަރާތުން އަބަދުވެސް އިވެމުންދާ ޝަކުވާތަކާއި ކަންބޮޑުވުންތަކެވެ.

ރާއްޖޭގައި މަސްވެރިންގެ ދުވަހެއްގެ ގޮތުގައި ޚާއްސަ ދުވަހެއް ފާހަގަކުރަން ފެށީ 1981 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެންނެވެ. 1981 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން 2010 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް މަސްވެރިންގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރަމުން ދިޔައީ ޑިސެމްބަރުމަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަހެވެ. އަދި 2010 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން މަސްވެރިންގެ ދުވަހުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރަމުން ދިޔައީ އޮކްޓޫބަރު މަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހެވެ. މަސްވެރިންގެ ދުވަހަކީ ޑިސެމްބަރުމަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަހުގެ ގޮތުގައި އަލުން ފާހަގަކުރަން ފެށީ 2013 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެނެވެ.

2023 ވަނަ އަހަރު، މި ސިނާޢަތު ވަނީ ޙަޤީޤީ ބޮޑު ހީނަރުކަމަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައެވެ. 250 މިލިއަން ރުފިޔާއަށްވުރެ ގިނަ ފައިސާ މަސްވެރިންނަށް ނުދެވި ހުރުމުގެ ސަބަބުން، އެތައް ޢާއިލާއެއް މާލީ ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހުނެވެ. ކުރީގެ ސަރުކާރުން ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ޗާޕުކުރި ނަމަވެސް، މި ދަރަނިތައް އަދާކުރެވިފައެއް ނުވެއެވެ. މަސްވެރިން އިންސާފަށް އެދި މުޒާހަރާކުރަން ފެށުމުން، މި ނިޒާމުގައި ހުރި އަސާސީ މައްސަލަތައް ހާމަވެގެން ދިޔައެވެ.

އެންމެ ފަހުން މިދިޔަ 14 ދުވަހު ތެރޭގަ ދައްކަން ހުރި ގާތްގަނޑަކަށް 38 މިލިއަން ރުފިޔާ ޕެންޑިންގ ހުރި ، މަސްވެރިންނަށް ދޭން ، އެ 38 މިލިއަން ރުފިޔާ މިއަދު ދާދި ދެންމެއަކު ވަނީ މަސްވެރިންގެ އެޑި ވެރިންނަށް ޖަމާކޮށްދެވިފަ ، އެއީ ބީއެމްއެލްގަ އެކައުންޓުހުރި 196 ބޭފުޅަކަށް 32.4 މިލިއަން ރުފިޔާ ، އަދި އެމްއައިބީގަ އެކައުންޓް ހުރި 20 އޮޑިވެރިއަކަށް 5.6 މިލިއަން ، 38 މިލިއަން ރުފިޔާއެއީ މިހާތަނަށް މިދިޔަ ދެފަހަފްތާ ތެރޭގަ ދޭން ހުރި ފައިސާ

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު

މި އަހަރުގެ މަސްވެރިންގެ ދުވަހާ ގުޅިގެން، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ވަނީ މަސްވެރިންނަށް އުފާވެރި ޚަބަރުތަކެއް އިއުލާނުކުރައްވާފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި:

1. މަސްވެރިންނަށް ފައިސާ ދިނުމަށް އޮތް ބެކްލޮގް އެއްކޮށް ކްލިއަރ ކުރެވިފައިވާކަން.
2. ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސްގައި އެކައުންޓް ހުޅުވާފައިވާ މަސްވެރިންނަށް، މަސް ކިރާތާ 48 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި ފައިސާ ޖަމާކުރެވޭނެކަން.
3. މަސްވެރިންގެ ޤައުމީ ދަފްތަރެއް އެކުލަވާލުމުގެ މަސައްކަތް ފެށިފައިވާކަން.
4. މަސްވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް އިޝްތިހާރުކޮށް، އޭގެ ވިޔަފާރިން ލިބޭ މަންފާ އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި 100% ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުންޏެއް އުފައްދާފައިވާކަން.
5. މެރިކަލްޗަރ ތަރައްޤީކުރުމަށް ރާއްޖޭގެ 4 ޒޯނެއް ކަނޑައަޅާފައިވާކަން.

މީގެ އިތުރުން، މަސްވެރިކަން ކުރާ ކޮންމެ އުޅަނދަކުން މަދުވެގެން އެއް ރެސްކިއު ޑައިވަރަކު ތަމްރީނުކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްގެ ދަށުން މިހާތަނަށް 56 ފަރާތެއް ތަމްރީނުވެފައިވާކަންވެސް ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

މި ސަރުކާރުގެ މެނިފެސްޓޯގައިވާ ގޮތުން، ކޮންމެ ބާވަތެއްގެ މަސްވެރިކަމެއްވެސް ބަލައިގަނެ، އެކަމަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭނެކަމަށް ވަނީ ބަޔާންކޮށްފައެވެ. މިގޮތުން، ފަރުމަސްވެރިކަން ކުރުމަށް ލޯނު ލިބޭނެ އިންތިޒާމް ހަމަޖައްސާފައިވާކަމާއި، އައިސް ލިބުމުގައި މަސްވެރިންނަށް ދިމާވެފައިވާ ދަތިތަކަށް ހައްލެއް ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، އުޅަނދުފަހަރުގައި އާރު.އެސް.ޑަބްލިއު ސިސްޓަމް ހަރުކުރުމަށް ލޯނު ދޫކުރަމުންދާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

މި ހުރިހާ ފިޔަވަޅުތަކަކީ ދިވެހި މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް އާ ރޫހެއް ގެނެސްދޭނެ ކަންތައްތަކެކެވެ. މި ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން:

1. މަސްވެރިންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު މަތިވެގެންދާނެއެވެ.
2. މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާޢަތު އިތުރަށް ކުރިއަރައިގެންދާނެއެވެ.
3. ޒުވާނުން މި ދާއިރާއަށް އިތުރަށް ޝައުޤުވެރިވެގެންދާނެއެވެ.
4. ޤައުމީ އިޤްތިޞާދަށް އިތުރު ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެއެވެ.

ކުރިމަގުގައި ފައިސާ ނުދެވި ލަސްވުން ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި، ސަރުކާރުން ވަނީ އައު އުސޫލެއް ތަޢާރަފުކޮށްފައެވެ. މިހާރު މަސްވެރިން މިފްކޯގައި މަސް ކިރާތާ 48 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި ފައިސާ ލިބެއެވެ. މި އިޞްލާޙުގެ ސަބަބުން ނިޒާމަށް އިތުބާރު އައިސް، އެތައް ޢާއިލާއަކަށް މާލީ ހަމަޖެހުން ލިބޭނެއެވެ.

އިރާދަކުރއްވިއްޔާ ދެނެއް ބެކް ލޮގެއް ނާންނާނެ ، އަޅުގަނޑުމެން އިއްޔެގަ ، ވަރަށް ދުވަހުގެ މަސައްކަތުން ، އިއްޔެގަ ވާނީ ވަރަށް މުހިންމު އެގްރީމަންޓެއް ހަދާފަ، އެއީ ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީ އާ މިފްކޯއާ ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް އާ ، ތިންބައިމީހުންގެ އެގްރިމަންޓެއްގަ އިއްޔަ ސޮއިކުރެވިފަ އިންތިޒާމްތަކެއް ހަމަޖައްސައިފިން ، އެއިންތިޒާމްތަކުގެ ނަތީޖާ އަކީ މާދަމައިން ފެށިގެން ، ބީއެމްއެލްގަ އެކައުންޓެއް އޮވެއްޖެނަމަ ކޮންމެ މަސް ދޯންޔަކަށް އެދޯންޔަކުްނ މަސްކިރާތާ 48 ގަޑިއިރުތެރޭގަ ފައިސާ ޖަމާކުރުމުގެ ކަންތައް އެއޮތީ ހަމަޖައްސައިދީފަ

މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް މި ގެނެވޭ ބަދަލުތަކަކީ ވަރަށް މުހިންމު ބަދަލުތަކެކެވެ. މިއީ މަސްވެރިންގެ ދުޅަހެޔޮކަމާއި ފާގަތިކަމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭނެ ފިޔަވަޅުތަކެކެވެ. އަދި މިއީ ދިވެހި މަސްވެރިކަމުގެ މުސްތަޤުބަލަށް އައު އުންމީދުތަކެއް ގެނެސްދޭނެ ކަންތައްތަކެކެވެ. މަސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ސަރުކާރުން ދޭ އަޙައްމިއްޔަތުކަމުގެ އަލިގަދަ ހެއްކެކެވެ.

ގެއްލުމުގައި މަސް ގަތުން ފަދަ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހުނު ނަމަވެސް، ސަރުކާރުން ދަނީ މިފްކޯގެ ހިންގުން ހަރުދަނާކޮށް، ފައިދާ ހޯދުމަށް ކެނޑިނޭޅި މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. މި ސާބިތުކަމުން ދައްކުވައިދެނީ މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަކީ ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދުގެ މައިގަނޑު ތަނބެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ މިންވަރެވެ.އަދި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ދިވެހިންގެ ލޭނާރުކަމުގައިވާ މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަށް ދެއްވާ މުހިންމުކަމެވެ.

މަސްވެރިންނަށް އިތުރު ލުއިފަސޭހަތަކެއް ހޯދައިދިނުމުގެ ގޮތުން، ރާއްޖޭގެ ހަތަރު ރަށަކުން މިއަދުން ފެށިގެން އެސްޓީއޯ ރޭޓުގައި މަސްވެރިންނަށް ތެޔޮ ލިބޭނެ ގޮތްވެސް ހަމަޖައްސާފައިވެއެވެ. ހިންމަފުށި، ކޫއްޑޫ، ފެލިވަރު އަދި އައްޑޫ ސިޓީ ހުޅުމީދޫގެ އެފްއެސްއެމްގެ ސައިޓުތަކުން މި ޚިދުމަތް ލިބެން ފަށާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކޫއްޑޫ އަދި ފެލިވަރުގައި ހުރި މިފްކޯގެ އުޅަނދުތަކުން ވެސް އެސްޓީއޯ ރޭޓުގައި ތެޔޮ ލިބޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖެއްސުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށް ރައީސް މުޢިއްޒު ވިދާޅުވިއެވެ.

މި ސަރުކާރުން މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް ގެނެސްދޭ މި ބަދަލުތަކަކީ، ދިވެހި މަސްވެރިންގެ ކުރިމަގު އުޖާލާކޮށްދޭނެ ފިޔަވަޅުތަކެކެވެ. މި ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން މަސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް އާ ރޫހެއް ލިބި، ގިނަ ޒުވާނުން މި ދާއިރާއަށް ޝައުޤުވެރިވެ، ޤައުމީ އިޤްތިޞާދަށް އިތުރު ކުރިއެރުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެ އެވެ. މަސްވެރިންގެ ދުޅަހެޔޮކަމާއި ފާގަތިކަމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެ މި ފިޔަވަޅުތަކަކީ، ޙަޤީޤަތުގައިވެސް ދިވެހި މަސްވެރިކަމުގެ މުސްތަޤުބަލަށް އައު އުންމީދުތަކެއް ގެނެސްދޭ ކަންތައްތަކެކެވެ.