ނަޞްލު ނައްތާލުމަށް ޣައްޒާގައި ހިންގާ ޤަޠުލު ޢާންމަށް އަހަރެއް!

ފަލަސްޠީނުގެ ކުށެއްނެތް މުސްލިމުންގެ ނަޞްލު ނައްތާލުމަށް އިޒްރާއިލުގެ ޔަހޫދީން ހިންގަމުންދާ ޤަޠުލު ޢާންމަށް މިއަދު އަހަރެއް ވެގެން ދިޔައީއެވެ. 

އިޒްރާއިލުގެ ޔަހޫދީންގެ ހަމަލާތަކުގެ ފެށުމަކަށް ވީ 2023 އޮކްޓޫބަރު 7ގައި ފަލަސްޠީނުގެ މިނިވަންކަމަށްޓަކައި ޖިހާދު ކުރާ ހަމާސް އިން އިޒްރާއިލަށް ދިން ހަމަލާގެ ރައްދެވެ. އިޒްރާއިލަށް ހަމާސްއިން ދިން މިހަމަލާތަކުގައި އިޒްރާއިލްގެ ހާހަކަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން މަރުވެފައިވެއެވެ.

އެ ހަމަލާތަކުގެ ރައްދެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ބުނެ އިޒްރާއިލުން އެދުވަހުގެ މެންދުރު ފަހުގެ ވަގުތެއްގައި ޣައްޒާއަށް ވައިގެ މަގުން ދިން ރޮކެޓް ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން 100އަށް ގިނަ މީހުން ފަލަސްޠީނުން ޝަހީދުވެގެން ދިޔައެވެ.

އޭގެ ފަހުން 2023 އޮކްޓޫބަރު 8 ވަނަ ދުވަހު ލުބްނާންގެ ހިޒްބުﷲ އިން ހަމާސްއަށާއި ފަލަސްޠީނަށް ވާގިވެރިވާ ކަމަށް ބުނެ ހަމަލާތަކުގައި ބައިވެރިވާން ފެށިއެވެ.

އަދި ހިޒްބުﷲ އިން ބުނެފައިވަނީ އެޖަމާޢަތުގެ ހަމަލާތައް ހުއްޓާލާނީ އިޒްރާއިލުން ފަލަސްޠީނަށް ދޭ ހަމަލާތައް ހުއްޓާލުމަށް އިޢުލާނު ކުރުމުން ކަމަށެވެ.

އޭގެ ފަހުން ފާއިތުވި 11 މަހެއްހާ ދުވަސް ވަންދެން ހިޒްބުﷲ އާއި މުސްލިމް ބައެއް ޤައުމުތަކުން ފަލަސްޠީނަށް ވާގިވެރިވެ އިޒްރާއިލަށް ރޮކެޓް ހަމަލާތައް ވަނީ ދީފައެވެ. މިހަމަލާތައް ދޭ ޖަމާޢަތްތަކުންނާއި ޤައުމު ތަކުން ހަމަލާތައް އަމާޒު ކުރަނީ އިޒްރާއިލުގެ މިލިޓަރީ ބޭސް ތަކަށްކަން ފާހަގަ ކޮށްލަން ޖެހެއެވެ.

ލުބްނާންގެ ހިޒްބުﷲ އިން އިޒްރާއިލަށް އަމާޒުކޮށް ފޮނުވާލާ ކޮންމެ ރޮކެޓް ހަމަލާއެއްގެ ރައްދުގައި އިޒްރާއިލުން ލުބްނާނުގެ އެކި ހިސާބުތަކަށް 5 ރޮކެޓް ހަމަލާ އާންމުކޮށް އަންނަނީ ދެމުންނެވެ.

ކޮންމެ އަކަސް 7 އޮކްޓޫބަރުގައި އިޒްރާއިލުން ރައްދު ހަމަލާކަމަށް ބުނެ ޣައްޒާއަށް ދޭން ފެށި ހަމަލާތައް އަދިވެސް ހުއްޓައިފައި ނުވާއިރު، އިޒްރާއިލުގެ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން މުޅި ޣައްޒާ އެކީހެން ވަނީ ބިމާއި ހަމަވެފައެވެ. ކުށެއް ނެތް އެތައް މުސްލިމެއްގެ ލޭ ވަނީ ޣައްޒާގެ ބިމަށް އޮހޮރިގެން ގޮސްފައެވެ.

ފާއިތުވި އެއް އަހަރު ޣައްޒާގެ މުސްލިމުން ދެކެފައިވަނީ ބިރުވެރި ހިތްދަތި މަންޒަރުތަކެކެވެ. ނަމަވެސް އެމީހުން ދުނިޔެއަށް ދައްކައިފައިވަނީ ކެތްތެރިކަމާއި ސާބިތު ކަމުގެ ލާމަސީލު މިސާލެއްކަން އެންމެންވެސް ޤަބޫލުކުރާނެއެވެ.

ޤަޠުލު ޢާންމަށް އަހަރެއް ވެގެން ގޮސްފައިވާއިރު މިހާތަނަށް ޣައްޒާގެ 41،870 މީހެއްގެ ލޭވަނީ ޣައްޒާގެ ބިމަށް އޮހޮރިގެން ގޮސްފައެވެ. އެއީ ޣައްޒާގެ އާބާދީގެ ކޮންމެ 55 މީހަކުން އެކެކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 16،756 ކުޑަކުދިން ހިމެނޭއިރު، 11،346 އަންހެނުން ހިމެނެއެވެ.

ޝަހީދުންގެ ތެރެއިން 66އިންސައްތަ ހިއްސާކުރަނީ ކުޑަކުދިންނާއި އަންހެނުންނެވެ.

ޣައްޒާގެ ޞިއްޚީ ޚިދުމަތްދޭ ތަންތަނުގެ ޙާލަތަށް ބަލާލާއިރު 80 ފެސިލިޓީއެއް ވަނީ އަލުން ބޭނުން ނުކުރެވޭވަރަށް ހަލާކުކޮށްލައި ބިމާއި ހަމަކޮށްފައެވެ. 34 ހޮސްޕިޓަލެއް ބޭނުން ނުކުރެވޭ ވަރަށް ހަލާކުކޮށްލައި ބިމާއި ހަމަކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން 131 އެމްބިޔުލާންސްއެއް ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން ހަލާކުވެ ބޭނުން ނުކުރެވޭ ވަރުވެފައިވެއެވެ. ޣައްޒާގެ ޞިއްޚީ ޚިދުމަތްދޭ 162 ތަނަކަށް ސީދާ އަމާޒުކޮށް އިޒްރާއިލްގެ ހަމަލާތައް ދީފައިވެއެވެ.

އިޒްރާއިލުން ޣައްޒާގެ ޞިއްޚީ ޚިދުމަތްދޭ ފެސިލިޓީތަކަށް ދިން ހަމަލާތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ފާހަގަ ކޮށްލެވޭ ހަމަލާއަކީ 500 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ޝަހީދުވެގެން ދިޔަ ޣައްޒާ އަލް އަހްލީ ހޮސްޕިޓަލަށް ދިން ހަމަލާއެވެ. މިއީ 2023 އޮކްޓޫބަރު 17ވަނަ ދުވަހު ދިން ހަމަލާއެކެވެ. މިހަމަލާގައި ޝަހީދުވެގެން ދިޔަ ގިނަ މީހުންނަކީ އެހޮސްޕިޓަލުގައި ވަގުތީ ހިޔާވަހިކަން ހޯދަމުން ދިޔަ ޣައްޒާގެ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންނެވެ.

މިހަމަލާތަކަށް ފަހު އިޒްރާއިލުގެ ޔަހޫދީން ބުނެފައިވަނީ އެހަމަލާއަކީ ފަލަސްޠީނުގެ އިސްލާމިކް ޖިހާދުން ފޮނުވާލި ރޮކެޓެއް މިސްފަޔަރ ވެގެން އަލް އަހްލީ އަށް އެރި ހަމަލާއެއް ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެހަމަލާއަކީ އިޒްރާއިލުގެ ހަމަލާއެއްކަން ހެކިތަކާއި އެކު ފެނިގެން ދިޔައެވެ.

އިޒްރާއިލުން ޣައްޒާގެ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންނަށް އަމާޒުކޮށް ދޭ ހަމަލާތަކަށް މިހާތަނަށް އައިރުވެސް ހުއްޓުމެއް އައިސްފައިނުވާއިރު، ސެޕްޓެންބަރު 17 2024 ގައި ވަނީ ލުބްނާނަށްވެސް ހަމަލާދޭން ފަށައިފައެވެ.

ލުބްނާނަށް ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގައި މިހާތަނަށް އެޤައުމުގެ 2000އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ޝަހީދުވެފައިވާއިރު، ލުބްނާންގެ ސަރުކާރުން ބުނެފައިވަނީ މިހާތަނަަށް އެޤައުމުގެ 1.2 މިލިއަން މީހުންގެ ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ ކަމަށް ލަފާކުރެވޭ ކަމަށެވެ.

ނަސްލުނައްތާލުމަށް ޣައްޒާގައި އިޒްރާއިލުން ހިންގަމުންދާ ޤަޠުލު ޢާންމަށް އަހަރެއް ވެގެން ގޮސްފައިވާއިރު ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ބާރުތަކުން ވަނީ ފަލަސްޠީނުގެ ނިކަމެތި މުސްލިމުންނަށް ރައްކާތެރިކަން ދިނުމަށް ނުކުޅެދިފައެވެ.

މުއްސަނދި ބޮޑެތި މުސްލިމް ޤައުމުތައް ފަލަސްޠީނުގެ ވަށައިގެން އޮތަސް، ފަލަސްޠީނުގެ ދިފާޢުގައި ހަމަލާއެއް ނުދޭތާ ބަހެއް ބުނެލާ މުސްލިމް ލީޑަރުންވެސް ގިނައެވެ. އެހީ ތެރިކަން ދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރަނީވެސް މަދު ޤައުމެކެވެ.