ހަރުދަނާ އުސޫލުތަކަށް މަޝްހޫރު ޖަޕާނުގައި ހިތުދަސްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ހަތް އުކުޅެއް

ހަރުދަނާ އުސޫލުތަކަށް ތަބާވުމާއި، ދިރިއުޅުމުގެ އަޚުލާގު ދެމެހެއްޓުމަށް މަޝްހޫރު ޖަޕާނަކީ ޓެކްނޮލޮޖީގެ އިތުރުން، ބުއްދީގެ ގޮތުން ވެސް ކުރިއަރާފައި އޮތް ޤައުމެކެވެ. އެ ޤައުމުގެ ކަންކަން ވަކި އުސޫލަކުން ތަރުތީބުކުރެވި، މުޖުތަމަޢުން ފެންނަ ރީތި އާދަކާދަތަކަކީ، ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންގެ އެއްބާރުލުން ދައްކުވައިދޭ ލާމަސީލު ނަމޫނާއެއްކަމަށް މުޅި ދުނިޔެ ޤަބޫލުކުރެއެވެ. 

އެގޮތުން މި ލިޔުމުގައި މި ބަލާލަނީ ޖަޕާނުގެ އާދަކާދަތަކާއި މި ޒަމާނުގެ ދިރާސާތައް އެއްކޮށްލައިގެން ހިތުދަސްކުރުމަށް އެ ޤައުމުގައި ބޭނުންކުރާ  ހަރުދަނާ އުކުޅުތަކަކަށެވެ. މި އުކުޅުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ، ސިފަކުރުމާއި، ތަންތަނާ ގުޅުވައިގެން ހަނދާންކުރުމާއި، ވަކި ރާގަކަށް ތަކުރާރުކޮށް އެއްޗެއް ކިޔުމާއި، އިރުއިރުކޮޅުން މުރާޖާކުރުން ފަދަ އުކުޅުތަކެވެ. މި އުކުޅުތަކުގެ ސަބަބުން ސަމާލުކަން އިތުރުކޮށްދީ، ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމުގެ ޤާބިލުކަން އިތުރުވެ، ހިތުދަސްކުރުމަކީ ފަސޭހަ އަދި ޠަބީޢީ ކަމަކަށް ހަދައިދޭކަމަށް ޖަޕާނުގެ ގިނަ ބަޔަކު ޤަބޫލުކުރެއެވެ.

• ސިކުނޑީގައި ހުރި މަޢުލޫމާތުތައް އުފެއްދުންތެރި ގޮތަކަށް ތަރުތީބުން އަތުރާލުން

މިއީ މަޢުލޫމާތު ފެންނަ ގޮތަށް އިންތިޒާމުކޮށްގެން ދަސްކުރުމުގެ އުކުޅެކެވެ. އާންމުކޮށް މިކަން ކުރަނީ މައިގަނޑު ޚިޔާލެއް ނުވަތަ މަޢުޟޫޢެއް ހަދައި، އެއާ ގުޅުންހުރި ޚިޔާލުތައް އޭގެ ވަށައިގެން ގޮފިތަކެއްގެ ގޮތުގައި އަތުރާލައިގެންނެވެ. މަޝްރޫޢުތައް ރޭވުމާއި، ޚިޔާލުތައް އިންތިޒާމުކުރުމާއި، އުނދަގޫ އަދި ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ދެނެގަތުން ފަދަ ކަންކަންކަން ކުރުމަށް ފަސޭހަ ވާނީ، ޚިޔާލުތައް ކަރުދާހެއް ނުވަތަ ފޮތެއްގައި އިންތިޒާމުކޮށް ލިޔެގެންނެވެ. މި އުކުޅުގެ ސަބަބުން ކަންކަން ސިފަކުރުމަށާއި މަޢުލޫމާތު ދޭހަކުރުމަށް ފަސޭހަވެ، އަދި ޚިޔާލުތަކާއި ވިސްނުންތައް ގުޅުވައިލުމަށް ފަސޭހަވެގެންދެއެވެ.

މިއީ "އޮގަނައިޒްޑް ކްރައިމް" ތަޙުޤީޤު ކުރުމުގައި ފުލުހުން ވެސް ބޭނުންކުރާ އުކުޅެކެވެ.

• ހަނދާންކުރަން ފަސޭހަ ކަންކަމާ ގުޅުވައި ހަނދާން ހަރުދަނާކުރުން

ހަނދާންކުރަން ފަސޭހަ ކަންކަމާ ގުޅުވުމަކީ، ބޮޑެތި އަދި އުނދަގޫ މަޢުލޫމާތުތައް ފަސޭހައިން ހަނދާންކުރެވޭނެ އުކުޅެކެވެ. ޖަޕާނުގައި މިކަން ކުރަނީ ފަސޭހައިން ހަނދާންހުންނަ ޢިބާރާތްތަކާއި ގުޅުންތައް އުފައްދައިގެންނެވެ. މި އުކުޅު ބޭނުންކޮށްގެން ކޮންމެ މަޢުލޫމާތެއް ވެސްސް ފަސޭހައިން ހަނދާންކުރެވިދާނެއެވެ. ދަސްކުރުމުގެ މި އުކުޅު މަސައްކަތްކުރަނީ އާދައިގެ ނަމޫނާތަކާ ގުޅުވައިގެން، އުނދަގޫ ނުވަތަ އާދަޔާ ޚިލާފު މަޢުލޫމާތުތައް ފަސޭހައިން ހަނދާނުގައި ރައްކާކޮށް، ބޭނުންވާ ވަގުތެއްގައި ހަނދާންކުރުމަށް ފަސޭހަކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުންނެވެ.

މިކަމުގެ ކުޑަ މިސާލެއް ޙިއްސާކޮށްލާނަމަ، ކަމެއް ހިނގި އަހަރެއް ނުވަތަ ދުވަހެއް ހަނދާން ކުރުމަށް، އެ އަހަރާ ނުވަތަ ދުވަހާ ގުޅިފައިވާ ބޮޑު ހާދިސާއެއް ހަނދާން ކުރެވިދާނެއެވެ. އެގޮތުން ސުނާމީއަކީ އެއްވެސް މީހަކު ހަނދާން ނުނެތޭނޭހެން 2004 ވަނަ އަހަރު ހިނގި ހާދިސާއެއްކަމުން، އެނަމާ ބޯޓު ހާދިސާ ހިނގި އަހަރު ހަނދާން ކުރުމަށް، އެއީ އެއް އަހަރެއްގައި ހިނގި ހާދިސާއެއް ގޮތަށް ހަނދާން ކުރެވިދާނެއެވެ. މި އުކުޅު މަސައްކަތް ކުރަނީ މިފަދަ ގޮތަކަށެވެ.

• އިރުއިރުކޮޅުން އެކައްޗެއް ތަކުރާރުކޮށް ދަސްކުރުން

މަޢުލޫމާތު ހިތުދަސްކުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ތަކުރާރުކޮށް އެއް މަޢުލޫމާތެއް މުރާޖަޢާކުރަމުން ގެންދިއުމަކީ އެ މަޢުލޫމާތު ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމުގެ ޤާބިލުކަން އިތުރުކޮށްދޭނެކަމެކެވެ. މި އުކުޅު ބިނާވެފައިވަނީ އެއްފަހަރާ ބައިވަރު އެއްޗެހިތަކެއް ދަސްކުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ސިކުނޑިއަށް އެހެންކަންކަމާ ވިސްނުމަށް ވަގުތުދީގެން ކަންކަން ދަސްކުރުމަށެވެ. މިއީ ނަފްސާނީ އުކުޅެކެވެ. ދަސްކުރުމުގެ މި އުކުޅު ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ބޭނުންކުރެވެނީ މެޑިކަލް ތަޢުލީމާއި އިމްތިޙާނުތަކަށް ތައްޔާރުވުމުގައެވެ. 

• ފެންނަ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހިތުދަސްކުރުން

ދޭހަވުމާއި، ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމާއި، އަދި ދަސްކުރުން އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި އެ މަޢުލޫމާތެއް ސިފަކުރެވުމަކީ ދަސްކުރަން ފަސޭހަވާނެ ކަމެކެވެ.  އެގޮތުން  އެއްޗެއް ދަސްކުރުމުގައި ވީހާވެސް ގިނަ ޙިއްސެއް ބޭނުންކުރުމަކީ، އެ މަޢުލޫމާތެއް ހަނދާންކުރުމަށް ފަސޭހަވާނެ އުކުޅެކެވެ. 

ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމުގެ ޤާބިލުކަން އިތުރުކުރެވޭނީ އާދަޔާ ޚިލާފު ނުވަތަ އުނދަގޫ މަޢުލޫމާތުތައް ސިކުނޑީގައި ސާފުކޮށް ފެންނަ ތަޞައްވުރުތަކަކަށް ބަދަލުކޮށްގެންނެވެ. މިސާލަކަށް، ކުރީގެ ހާދިސާއެއް ހަނދާންކުރުމަށްޓަކައި، އެ ހާދިސާގެ ކުލަތަކާއި، މީހުންނާއި، އަދި ޙަރަކާތްތައް ސާފުކޮށް ސިކުނޑީގައި ސިފަކުރެވިދާނެއެވެ. ސިފަކުރުމުގެ ސަބަބުން އައު މަޢުލޫމާތު ކުރީގެ ހަނދާންތަކާ ގުޅުވުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ތަޞައްވުރުކުރުމާއި ސިކުނޑީގައި މުރާޖާކުރުން އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރަނީ ޢާންމުންގެ ކުރިމަތީގައި ވާހަކަދެއްކުމާއި، ތަޢުލީމާއި، އަދި ކުޅިވަރުގެ ނަފްސާނީ ދާއިރާގައި، ޕާރފޮމެންސް ރަނގަޅުކުރުމަށާއި، ސަމާލުކަން އިތުރުކުރުމަށާއި، އަދި މަޢުލޫމާތު ހަނދާންކުރުމަށްޓަކައެވެ.

• ހަނދާނުގެ ގަނޑުވަރުގެ އުކުޅު

ތަންތަނާ ގުޅުވައިގެން ހަނދާންކުރުމުގެ އުކުޅު ނުވަތަ ހަނދާނުގެ ގަނޑުވަރުގެ އުކުޅަކީ އެންމެ މަޝްހޫރު އަދި އެންމެ ހަރުދަނާ އުކުޅުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް އުކުޅެވެ. އަދި މިއީ ޒަމާންތަކެއް ވަންދެން ޖަޕާނުގައި ބޭނުންކުރަމުން އައިސްފައިވާ އުކުޅެކެވެ. މި އުކުޅު ބޭނުންކުރާއިރު، ކޮންމެ މަޢުލޫމާތެއް ހިތުދަސްކުރަނީ އާދައިގެ ތަނެއްގެ ވަކި ހިސާބަކާ ގުޅުވައިގެންނެވެ. މިސާލަކަށް ގެ ނުވަތަ ހިނގާލާ މަގެއް ފަދަ ތަނަކާ ގުޅުވައިގެންނެވެ. ދެން އެ މަޢުލޫމާތު ހަނދާންކުރަން ބޭނުންވާ ހިނދު، ސިކުނޑީގައި އެ ތަނުގައި ހިނގާލަމުން، ކޮންމެ ހިސާބެއްގައި ބަހައްޓާފައިވާ މަޢުލޫމާތު ހޯދަނީއެވެ. މި އުކުޅު ޚާއްޞަކޮށް ހަރުދަނާވަނީ ތަޤްރީރުތަކާއި، ލިސްޓުތަކާއި، އަދި އުނދަގޫ ތަރުތީބުތައް ހިތުދަސްކުރުމަށެވެ.

• ޗަންކިންގ ޓެކްނިކް

ޗަންކިންގ ޓެކްނިކަކީ ބޮޑެތި މަޢުލޫމާތުތައް ކުދިކުދި ބައިތަކަކަށް ބަހާލުމެވެ. އެއީ އެ މަޢުލޫމާތުތައް ފަސޭހައިން ހަނދާންކުރެވޭ ގޮތަށް ހެދުމަށްޓަކައެވެ. ޗަންކިންގއަކީ ހަނދާންކުރަން ބަލިކަށި މީހުންގެ ޤާބިލިއްޔަތު ރަގަޅުކުރުމަށް، އެއްގޮތް އެއްޗެހިތައް ގްރޫޕްތަކެއްގެ ގޮތުގައި އެއްކޮށްލައިގެން ސިކުނޑީގެ ބުރަ ކުޑަކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އުކުޅެކެވެ. މަޢުލޫމާތުތައް ގުރޫޕްކޮށްލާ ތަރުތީބެއްގެ ތެރެއިން، މި އުކުޅުން މީހުންނަށް މަޢުލޫމާތު ރަނގަޅަށް ދޭހަކޮށް ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. މިއީ އާންމުކޮށް ކިޔެވުމުގައާއި، ބަހެއް ދަސްކުރުމުގައާއި، އަދި މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމުގައި ބޭނުންކުރެވޭ އުކުޅެކެވެ.

މިއީ ޤުރުއާން ހިތުދަސްކުރުމުގައި ވެސް އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ އުކުޅެކެވެ. ފިލާގައި ލިޔެގެން ހިތުދަސްކުރާއިރު، ސޫރައްތައް ބައިބަޔަށް ބަހާލައިގެން ވަކިވަކިން ދަސްކުރުމަށްފަހު، އެއްކޮށް ހިތުދަސްކުރުމަށް ފަސޭހަކަން ގިނަ މީހުން ހުންނާނީ ތަޖުރިބާކޮށްފައެވެ.

• ކަކެގޮއެ (ހިތްވަރުދިނުން ނުވަތަ ގޮވުން)

ޖަޕާނު ސަގާފަތުގައި، ގޮވުން ނުވަތަ އަޑުން ތަކުރާރުކުރުމަކީ މަޢުލޫމާތު އަވަހަށް ހަނދާނުގައި ބެހެއްޓުމަށް ބޭނުންކުރާ އާދަކާދައިގެ އުކުޅެކެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މާޝަލް އާޓްސް، ކެލިގްރަފީ އަދި މިއުޒިކްގެ ދާއިރާތަކުގައި މި އުކުޅު ބޭނުންކުރެއެވެ. މި އުކުޅުގައި ކުރަންޖެހޭކަމަކީ މަޢުލޫމާތު އަޑުގަދަކޮށް ވަކިރާގަކަށް ތަކުރާރުކުރުމެވެ. އެއީ ދިވެހިން އަންބާކިއުން ކުރިޔަށްގެންދާފަދަ ގޮތަކަށެވެ. މިގޮތުން ސިކުނޑީގެ އަޑުއިވުމާއި ހަރަކާތްކުރުމާ ގުޅުންހުރި ބައިތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހަނދާން ވަރުގަދަކުރެވެއެވެ. 

މިތަނުން ހުރިހާ އުކުޅަކީ އެންމެނަށް އެންމެ ކަމުދާ އުކުޅަކަށް ނުވެދާނެއެވެ. ނަމަވެސް މިތަނުން ބައެއް އުކުޅުތަކަކީ ނޭންގުމުގެ ތެރޭގައި ވެސްް އަހަރެމެން ކަންކަން ހަނދާންކުރުމަށް މިހާރު ވެސް ބޭނުންކުރާ އުކުޅުތަކެކެވެ. 

އެހެންކަމުން، ކަންކަން ނުވަތަ މަޢުލޫމާތު ހަނދާން ކުރަން އުނދަގޫނަމަ، މި ތަނުން އުކުޅެއްގެ ބޭނުން ހިފޭތޯ މަސައްކަތްކުރާށެވެ. 

***

މި ލިއުމަކީ ޖުމްލަ ގޮތެއްގައި "ޓައިމްސް އޮފް އިންޑިއާ"ގައި ލިޔެފައިވާ ލިއުމެއްގެ ތަރުޖަމާއެވެ. ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ މާހައުލަށް ފައްތައި، ލިޔުމުގެ ދޭހަ އިތުރުކޮށްދިނުމަށް އަމިއްލަ މަޢުލޫމާތު ވެސް ހިމަނާފައި ވާނެއެވެ.