މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ދުނިޔެއާއި އިޤްތިޞާދީ ހާލަތަށް ބޮޑެތި އަސަރުތަކެއް

މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ދުނިޔެއާއި އިޤްތިޞާދީ ހާލަތަށް ބޮޑެތި އަސަރުތަކެއް ކުރަމުންދެއެވެ. ދުނިޔެ ހޫނުވަމުންދަނީ ތަބީޢީ ގޮތުންނާއި އިޤްތިޞާދީ ގޮތުން ވެސްމެއެވެ. 2023 ވަނަ އަހަރުގެ މެދުތެރޭގައި، ދުނިޔޭގައި މިހާތަނަށް ރެކޯޑުކުރެވިފައިވާ އެންމެ ހޫނު މަސްތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް މަސްތައް ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ. ޖޫން މަހަކީ މިހާތަނަށް ރެކޯޑުކުރެވުނު ތިންވަނައަށް އެންމެ ހޫނު މަހެވެ. މޫސުމުގެ ހޫނުމިން މައްޗަށް ދިއުމަކީ މިހާރު އާ ޚަބަރެއް ނޫނެވެ. އެއީ މިހާރުގެ ޢާންމު ހާލަތެވެ. ނަމަވެސް ހޫނުގަދަވެ، ބިންތައް އަންދަމުންދާއިރު، އެކަމުގެ ސަބަބުން ޤައުމުތަކުގެ ބަޖެޓުތަކަށާއި، ގޭބިސީތަކުގެ ރައްކާކުރެވޭ ފައިސާއަށާއި، އަދި ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞޯދަށްވެސް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރަމުންދެއެވެ.

ކުރީގައި "ނޭދެވޭ މޫސުން" ގެ ގޮތުގައި ބެލެވުނު ކަންކަމަކީ މިހާރު އިޤްތިޞާދީ ބާރެކެވެ. ހަނަފަސްވުމުގެ ސަބަބުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތެރިކަން ދަށްވެ، އެކި ބައްރުތަކުގައި ކާބޯތަކެތީގެ އަގު މައްޗަށް ދަނީ އުފުލެމުންނެވެ. ޔޫރަޕާއި އޭޝިއާގައި، ރެކޯޑު އަދަދަކަށް ހޫނުގަދަވުމުގެ ސަބަބުން ސްކޫލްތައް ބަންދުކުރަން ޖެހި، މަގުމަތީ މަސައްކަތްތައް ހުއްޓި، އަދި ހޮސްޕިޓަލްތައް ފުރުނެވެ. އަދި ހަމައެއާއެކު، ޗައިނާއިން ފެށިގެން ބްރެޒިލްއާ ހަމައަށް އެކި ސިޓީތަކުގައި ފެންބޮޑުވުން އިތުރުވެ، މަގުތަކާއި، ގެދޮރާއި، އަދި ސަޕްލައި ޗެއިންތަކަށް ގެއްލުން ލިބެމުންދެއެވެ. މިއީ މިހާރު ވަކިވަކި ހާދިސާތަކެއް ނޫނެވެ. މިއީ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ބިލިއަނުން ޚަރަދު ހިނގާ ނަމޫނާއެކެވެ.

ވޯލްޑް ބޭންކުން ބުނާގޮތުގައި، މޫސުމާ ގުޅުންހުރި ކާރިސާތަކުގެ ސަބަބުން މިހާރު ކޮންމެ އަހަރަކު ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދުން 300 ބިލިއަން ޑޮލަރަށްވުރެ ގިނަ ފައިސާ ގެއްލެމުންދެއެވެ. އިންފްލޭޝަން ދަނީ ތަރމޮމީޓަރާ އެކުގައި މައްޗަށް އަރަމުންނެވެ. ގިނަ ޤައުމުތަކުގައި، އަސާސީ ބޭނުންތަކުގެ، މިސާލަކަށް ކާޑު، ކަރަންޓު، އަދި ސާފު ފެނުގެ އަގު ދަނީ އާންމުންނަށް ނުދެއްކޭ މިންވަރަށް މައްޗަށް ދަމުންނެވެ. ދަރަނީގެ ބުރައިގެ ދަށުގައިވާ ދަށް އާމްދަނީގެ ޤައުމުތައް އިތުރަށް ދަތި ހާލަތަކަށް ވެއްޓެމުންދެއެވެ. އަދި ކުރީގައި އިންޝުއަރެންސް ކުންފުނިތަކުން ފޫބައްދައިދިން ތަންތަނުން މިހާރު އެ ކުންފުނިތައް ދަނީ ފަހަތަށް ޖެހެމުން ރިސްކު ބޮޑު ސަރަޙައްދުތައް "އިންޝުއަރ ނުކުރެވޭނެ ތަންތަނު" ގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅަމުންނެވެ.

ނަމަވެސް މި ވާހަކައިގެ އަނެއް ފަރާތްވެސް އެބައޮތެވެ. މޫސުމީ ބަދަލުތަކަށް ތައްޔާރުވުމަށް އިންވެސްޓްކުރެވޭ ކޮންމެ ޑޮލަރަކުން - އެއީ ފެންބޮޑުވުމުން ރައްކާތެރިވުމަށް ނުވަތަ  ދެމެހެއްޓެނިވި ދަނޑުވެރިކަމަށް ނުވަތަ ސާފު ހަކަތައަށް ކަމުގައިވިޔަސް - މުސްތަޤުބަލުގައި ލިބިދާނެ ގެއްލުމުން ހަތަރު ޑޮލަރުން ހަތް ޑޮލަރާ ހަމައަށް ސަލާމަތްކުރެވިދާނެއެވެ. ޓެކްނޮލޮޖީތައް މިހާރުވެސް  ވުޖޫދުގައި އެބަހުއްޓެވެ. ހައްލުތައްވެސް އެނގިފައިވެއެވެ. މަދުވެފައިވަނީ ހަލުވިކަމާއި މިންވަރެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ލަސްކުރާ ވަރަކަށް، ނަތީޖާގެ އަގު ބޮޑުވަމުންދާނެއެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކަކީ މިހާރު ހަމައެކަނި ސައިންސްގެ މައްސަލައެއް ނުވަތަ ތިމާވެށީގެ ބަހުސެއް ނޫނެވެ . އެއީ އިޤްތިޞާދީ ކުއްލި ހާލަތެކެވެ. އޭގެ އަސަރު   ފިހާރަތަކުގެ ކައުންޓަރުތަކުން ފެނެއެވެ. އެކަންދަނީ  އަޅުގަނޑުމެންގެ ހަކަތައިގެ ބިލްތަކުން އެނގެމުންނެވެ.  ކޮންމެ ފެންބޮޑުވެފައިވާ ދަނޑެއްގައި އަދި އަނދަމުންދދާ ކޮންމެ އަލިފާނުގަނޑެއްގައި އެކަން ދަނީ ދައްކުވައިދެމުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މި ހާލަތުގެ ތެރޭގައި ވަރުގަދަ ފުރުޞަތެއް އެބައޮތެވެ: އެއީ ހަމައެކަނި ތިމާވެށްޓާ ރައްޓެހި ދުނިޔެއެއް ނޫން، އިންސާފުވެރި އަދި އިތުރަށް ދެމެހެއްޓެނިވި ދުނިޔެއެއް އަލުން ބިނާކުރުމެވެ.

އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ހިތްވަރާއެކު ޢަމަލުކޮށްފިނަމަ، އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހަމައެކަނި ހޫނުވުން މަޑުޖައްސާލުމެއް ނޫން ،އިންފްލޭޝަން ދަށްކޮށް، ދިރިއުޅުމުގެ ވަސީލަތްތައް ރައްކާތެރިކޮށް، އަދި  ފުރިހަމަ މުސްތަޤުބަލެއް އުފެއްދިދާނެއެވެ. މިކަމަށްޓަކައި، ދެމެހެއްޓެނިވި ހަކަތައަށް އިންވެސްޓްކުރުމާއި، ހަރުދަނާ ތިމާވެށި ޙިމާޔަތްކުރުމުގެ ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒުކުރުމާއި، އަދި ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި މޫސުމީ ބަދަލުތަކާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކުގައި އެއްބާރުލުން އިތުރުކުރުން މުހިންމެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރެއިން އެއްގޮންޖެހުމެވެ. ނަމަވެސް، އެއީ ހަމައެހެންމެ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުތަކާއި އިޤްތިޞާދުތައް އަލުން އެކުލަވާލުމުގެ ފުރުޞަތެއްވެސް މެއެވެ. މި ގޮންޖެހުމާ ކުރިމަތިލުމަށް އަޅުގަނޑުމެން އަވަސްވެ، ހަރުދަނާ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހެއެވެ. އެގޮތުން:

• ކާބަން ބޭރުކުރުން މަދުކުރުމަށް ޤައުމީ އަދި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގައި ވަރުގަދަ ސިޔާސަތުތަކެއް ގެންގުޅުން.
• އިޔާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމަށް އިތުރު އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ކުރުން.
• ދެމެހެއްޓެނިވި ދަތުރުފަތުރުގެ ނިޒާމުތަކާއި، ހަކަތަ ޒިންމާދާރު ޢިމާރާތްތައް ތަޢާރަފުކުރުން.
• މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ އަސަރު ކުޑަކުރުމަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އާ އުކުޅުތައް ތަޢާރަފުކުރުން.
• ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމާއި ޤުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރުމަށް އާންމުން ހޭލުންތެރިކުރުވުން.
• މޫސުމީ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން އެންމެ ބޮޑަށް އަސަރުކުރާ ޤައުމުތަކަށް އެހީތެރިވުމަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެއްބާރުލުން އިތުރުކުރުން.
• މޫސުމީ ބަދަލުތަކާ ގުޅޭ ދިރާސާތަކަށާއި އައު ޓެކްނޮލޮޖީތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް އިތުރު ފަންޑު ހޯދުން.
• ވިޔަފާރިތަކުން ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި އުފެއްދުންތަކާއި ޚިދުމަތްތައް ތަޢާރަފުކުރުމަށް ހިތްވަރުދިނުން.
• ޤުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ރައްކާތެރިކޮށް، ހަލާކުވެފައިވާ ނިޒާމުތައް އަލުން އާރާސްތުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރުން.
• ތަޢުލީމީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ކުޑަކުދިންނަށް ތިމާވެށީގެ މުހިންމުކަން އުނގަންނައިދިނުން.

މި ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަކީ ފަސޭހަ ކަމަކަށް ނުވާނެއެވެ. އެހެނަސް، މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުސްތަޤުބަލަށްޓަކައި ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަންކަމެވެ. މޫސުމީ ބަދަލުތަކާ ދެކޮޅަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތަކީ ހަމައެކަނި ތިމާވެށި ސަލާމަތްކުރުމުގެ މަސައްކަތެއް ނޫނެވެ. އެއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ އިޤްތިޞާދުތައް ވަރުގަދަކޮށް، އިޖުތިމާޢީ ހަމަހަމަކަން ގެނެސް، އަދި ކުރިމަގު އުޖާލާކުރުމުގެ ފުރުޞަތެކެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން ގުޅިގެން މަސައްކަތްކޮށްފިނަމަ، އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ މި ބޮޑު ގޮންޖެހުމުން ކާމިޔާބު ހޯދިދާނެއެވެ. އަދި އޭގެ ސަބަބުން، މިހާރުގެ އަދި ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތަކަށް އުފާވެރި، ދުޅަހެޔޮ އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި މާޙައުލެއް ޤާއިމުކުރެވިދާނެއެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެންގެ ޒިންމާއެކެވެ. އަދި މިއީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުޅަދާނަވާނެ ކަމެކެވެ.