ޞުލްޙައިގެ މަޝްވަރާތައް ތުރުކީގައި ކުރިއަށްދަނިކޮށް އަނެއްކާވެސް ޕާކިސްތާނާއި އަފްޣާނިސްތާނުގެ މެދުގައި ހަމަލާބަދަލުކުރުންތަކެއް

މިދިޔަ މަހު ހިނގި ނުރައްކާތެރި ހަމަލާތަކަކަށްފަހު ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުމެއް ގާއިމުކުރުމަށްޓަކައި ދެ ޤައުމުގެ ވަފުދު ތުރުކީގައި ބައްދަލުކުރަމުންދަނިކޮށް، ބޯޑަރު ސަރަހައްދުގައި ހަމަލާތަކެއް ބަދަލުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ޕާކިސްތާނާއި އަފްޣާނިސްތާނުން އެއްޤައުމުން އަނެއް ޤައުމަށް ތުހުމަތުކޮށްފައެވެ.

އިސްތަންބޫލްގައި ބުރާސްފަތި ދުވަހު ކުރިއަށްދިޔަ މި މަޝްވަރާތަކުގެ މަޤްސަދަކީ، މިދިޔަ މަހުގެ 19 ވަނަ ދުވަހު ޤަތަރުގައި އެއްބަސްވެފައިވާ ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުން ފައިނަލްކުރުމެވެ. 

މިދިޔަ މަހު ހިނގި ހަމަލާތަކުގައި ސިފައިންނާއި އާންމުން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ ބަޔަކު މަރުވެ، ސަތޭކައަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ޒަހަމްވެފައިވެއެވެ. ދެ ޤައުމުގެ މެދުގައި ހިނގާ މި މައްސަލަތަކުގެ މައިގަނޑަކީ ސަލާމަތީ ކަންކަމެވެ. ޕާކިސްތާނުން ތުހުމަތުކުރާ ގޮތުގައި، އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސަރުކާރުން ދަނީ ޕާކިސްތާނު ތާލިބާން (ޓީޓީޕީ) ފަދަ ޖަމާއަތްތަކަށް ހިޔާވަހިކަން ދެމުންނެވެ. ނަމަވެސް އަފްޣާނިސްތާނުގެ ތާލިބާން ސަރުކާރުން މި ތުހުމަތުތައް ދޮގުކުރެއެވެ.

އަފްޣާނިސްތާނުގެ ސަރުކާރުގެ ތަރުޖަމާނު ޒަބީހުﷲ މުޖާހިދު ބުރާސްފަތި ދުވަހު ވިދާޅުވީ، "ޕާކިސްތާނާ އެކު ތިންވަނަ ބުރުގެ މަޝްވަރާތައް އިސްތަންބޫލްގައި ފަށާފައިވާއިރު، ހިތާމައަކީ މިއަދު މެންދުރުފަހު ޕާކިސްތާނުގެ ސިފައިން އަނެއްކާވެސް ސްޕިން ބޯލްޑަކަށް ހަމަލާދީ، އެ ސަރަހައްދުގެ ރައްޔިތުން ކަންބޮޑުކުރުވާފައިވާ ކަމަށެވެ." ސްޕިން ބޯލްޑަކް ސިޓީ އޮންނަނީ ދެކުނުގެ ކަނދަހާރު ޕްރޮވިންސްގައެވެ.

 މުޖާހިދު އެކްސްގައި ވިދާޅުވީ، "އިސްލާމިކް އެމިރޭޓްގެ ސިފައިން، މަޝްވަރާ ޓީމަށް އިހްތިރާމްކުރުމުގެ ގޮތުންނާއި އާންމުންނަށް ލިބޭ ގެއްލުން ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި، މިހާތަނަށް އެއްވެސް ރައްދެއް ދީފައިނުވާނެ" ކަމަށެވެ.

ޕާކިސްތާނުން ވަނީ މި ތުހުމަތު ދޮގުކޮށް، ހަމަލާ ދިނުމުގެ ކުށް އަފްޣާނިސްތާނުގެ ބޮލުގައި އަޅުވާފައެވެ. ޕާކިސްތާނުގެ މިނިސްޓްރީ އޮފް އިންފޮމޭޝަން އެންޑް ބްރޯޑްކާސްޓިން އިން އެކްސްގައި ލިޔެފައިވާ ގޮތުގައި، "ޗަމަންގައި ހިނގި ހާދިސާގެ ތުހުމަތު އަފްޣާނިސްތާނުގެ ފަރާތުން ކުރުން އަޅުގަނޑުމެން ވަރަށް ބޮޑަށް ދެކޮޅު ހަދަން، ފުރަތަމަ ހަމަލާ ދީފައިވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ފަރާތުން ކަމަށާއި، އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަލާމަތީ ބާރުތަކުން ވަގުތުން އެކަށީގެންވާ ރައްދެއް ދީފައިވާނެ" ކަމަށެވެ. ތާލިބާންގެ ނައިބު ތަރުޖަމާނު ހަމްދުﷲ ފިތުރަތު އެއެފްޕީ ނިއުސް އެޖެންސީއަށް ވިދާޅުވީ، ޕާކިސްތާނުން ހަމަލާ ދިނުމުގެ ސަބަބެއް "އަޅުގަނޑުމެންނަށް ނޭނގޭ" ކަމަށެވެ. ކަންދަހާރުގެ އިންފޯމޭޝަން އޮފީހުގެ އިސްވެރިޔާ އަލީ މުހައްމަދު ހަގްމަލް ވިދާޅުވީ، ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން ކުރު މުއްދަތަކަށް ކަމަށެވެ.

 އެ ސަރަހައްދުގެ ރައްޔިތުން އެއެފްޕީއަށް ބުނީ، އެ ހަމަލާތައް 10-15 މިނިޓަށް ދެމިގެން ދިޔަ ކަމަށެވެ.

ޕާކިސްތާނުން ވަނީ ހަމަޖެހުން ގާއިމުވެފައިވާކަން ކަށަވަރުކޮށްދީފައެވެ. ނަމަވެސް މިދިޔަ ހަފްތާގައި އިސްތަންބޫލްގައި ކުރިއަށްދިޔަ މަޝްވަރާތައް ވަނީ ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުން ފައިނަލްކުރުމުގައި ހުއްޓިފައެވެ. ދެ ފަރާތުން ވެސް އެކަކު އަނެކަކަށް ތުހުމަތުކުރަނީ އެއްބާރުލުން ނުދޭ ކަމަށެވެ. ދެ ފަރާތުން ވެސް ވަނީ މަޝްވަރާތައް ނާކާމިޔާބުވެއްޖެނަމަ ހަމަލާތައް އަލުން ފެށިދާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދީފައެވެ.

ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުމެއް އޮތް ނަމަވެސް، ޕާކިސްތާނާއި އަފްޣާނިސްތާނާ ދެމެދުވާ މުހިންމު ބޯޑަރު ހުރަސްކުރާ ހުރިހާ ތަންތަން ވިޔަފާރިއާއި އާންމުންގެ ދަތުރުފަތުރަށް ވަނީ ބަންދުކޮށްފައެވެ. މި ހުރަސްތައް ބަންދުކޮށްފައިވަނީ އޮކްޓޯބަރު 12 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. 

ނަމަވެސް ޕާކިސްތާނުން ވަނީ އަފްޣާނިސްތާނުގެ ރެފިއުޖީން ޤައުމަށް އެނބުރި ދިއުމަށް ދެ ހުރަސް ތަންކޮޅެއް ބައެއް ވަގުތުތަކަށް ހުޅުވާލާފައެވެ. މަޝްވަރާތައް ބޭއްވި ތުރުކީން ވަނީ މިދިޔަ ހަފްތާގެ މަޝްވަރާތަކަށްފަހު، ހަމަޖެހުން ގާއިމުކޮށް، ގަވާއިދާ ހިލާފުވާ ފަރާތްތަކަށް އަދަބު ދިނުމަށް މޮނިޓަރިން އަދި ވެރިފިކޭޝަން މެކޭނިޒަމެއް ގާއިމުކުރުމަށް ދެ ފަރާތުން އެއްބަސްވެފައިވާ ކަމަށް ބުނެފައެވެ.

އެކުވެރި ދައުލަތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، އޮކްޓޯބަރު 9 ވަނަ ދުވަހު ފެށުނު ހަމަލާތަކުގައި ބޯޑަރުގެ އަފްޣާނިސްތާނު ފަރާތުން 50 އާންމުން މަރުވެ، 447 މީހުން ޒަހަމްވެފައިވެއެވެ. އަދި ކާބުލްގައި ހިނގި ގޮވުންތަކުގައި މަދުވެގެން ފަސް މީހުން މަރުވެފައިވާއިރު، އެކަމުގެ ތުހުމަތު ތާލިބާން ސަރުކާރުން ކުރަނީ ޕާކިސްތާނަށެވެ. ޕާކިސްތާނުގެ ސިފައިން ރިޕޯޓުކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި، އެމީހުންގެ 23 ސިފައިން މަރުވެ، 29 މީހުން ޒަހަމްވެފައިވެއެވެ.