ދުނިޔެ
އެމެރިކާގެ އެފް-35 ފައިޓަރ ޖެޓް ސައުދީ އަރަބިއްޔާއަށް ވިއްކުމަށް ޓްރަމްޕް އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރައްވައިފި!
އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް އަދި ސައުދީގެ ވަލީއަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން
އެމެރިކާއާއި ސައުދީ އަރަބިއްޔާގެ ދިފާއީ ގުޅުން އިތުރަށް ބަދަހިކުރުމުގެ ގޮތުން، އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް، ފާއިތުވި އަންގާރަ ދުވަހު ވައިޓް ހައުސްގައި ބޭއްވެވި މަތީ ފެންވަރުގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި ސައުދީގެ ވަލީއަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން އާ އެކު އެފް-35 ފައިޓަރ ޖެޓް ސައުދީ އަރަބިއްޔާއަށް ވިއްކުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރައްވައިފިއެވެ.
މިއީ އެމެރިކާގެ ސިޔާސަތަށް ގެނެވުނު މުހިންމު ބަދަލެއް ކަމަށް ބެލެވޭއިރު، ޚާއްސަކޮށް އީރާނާއެކު ސަރަހައްދީ ހަމަޖެހުން ގޯސްވަމުންދާ މި ދަނޑިވަޅުގައި މި ނިންމުން ވަނީ ގިނަ ބައެއްގެ ސަމާލުކަން ހޯދާފައެވެ. ފަސްވަނަ ޖީލުގެ އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ ސްޓެލްތު ޖެޓްކަމަށްވާ އެފް-35 ވިއްކުމަށް ހުއްދަ ދިނުމަކީ، ސައުދީ އަރަބިއްޔާގެ ވައިގެ ދިފާއީ ގާބިލިއްޔަތު އިތުރުވެ، ދުޝްމަނުންގެ ރާޑަރަށް ނުފެންނަ ގޮތަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އަދި 360 ޑިގްރީގެ މައުލޫމާތު ދެވޭ ޒަމާނީ ސެންސަރުތަކަކުން ހަދާފައިވާ މަތިންދާބޯޓެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ. ނޫސްވެރިންގެ ސުވާލުތަކަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން ރައީސް ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، "އަޅުގަނޑުމެން އެކަން ކުރާނަން" މިހެންނެވެ.
މި އެއްބަސްވުމަކީ ދެ ގައުމުގެ ދެމެދުގައި ކުރެވުނު ބޮޑު ޑިޕްލޮމެޓިކް މަޝްވަރާތަކެއްގެ ބައެކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ސިވިލް ނިއުކްލިއަރ އެއްބާރުލުން ދިނުމާއި، އެމެރިކާގެ އާޓިފިޝަލް އިންޓެލިޖެންސް (އޭ.އައި) އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރގައި ސައުދީގެ އިންވެސްޓްމަންޓުތައް ހިމެނެއެވެ. ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، މި ފިޔަވަޅަކީ ދެ ގައުމުންވެސް ދިފާއީ އަދި ތެލުގެ ދާއިރާއިން ބޭރުން ވިޔަފާރިއާއި ހައި-ޓެކް ދާއިރާތަކަށް އެބައިވެރިކަން ފުޅާކުރުމަށް ބޭނުންވާކަން ހާމަވާ ކަމެކެވެ.
ސައުދީގެ ވަލީއަހުދު މުހައްމަދު ބިން ސަލްމާން ވައިޓް ހައުސްއަށް ކުރެއްވި މި ދަތުރަކީ ފާއިތުވި ހަތް އަހަރުގެ ތެރޭގައި އެމަނިކުފާނު ވައިޓް ހައުސްއަށް ކުރެއްވި ފުރަތަމަ ދަތުރެވެ. މި ދަތުރު އައިސްފައިވަނީ 2018 ވަނަ އަހަރު ނޫސްވެރިޔާ ޖަމާލް ޚާޝޮގީ އަވަހާރަކޮށްލި މައްސަލައަށް އަލުން ސަމާލުކަން ދެވިފައިވާ ދަނޑިވަޅެއްގައެވެ. އެމެރިކާގެ އިންޓެލިޖެންސުން ވަނީ މި ހާދިސާގެ ފަހަތުގައި ސައުދީގެ ލީޑަރު ހުންނެވި ކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު، އެމް.ބީ.އެސް ވަނީ މިކަން ދޮގުކުރައްވާފައެވެ.
އެފް-35 ވިއްކުމުގެ ސަބަބުން ސަރަހައްދީ އަސްކަރީ ހަމަޖެހުމަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އަތުވެދާނެ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވެއެވެ. ސައުދީގެ ވައިގެ ދިފާޢު ވަރުގަދަވާއިރު، އެމެރިކާގެ ބައެއް ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނާއި ތަޖުރިބާކާރުން ވަނީ ޓެކްނޮލޮޖީއާ ގުޅުންހުރި ނުރައްކާތަކާއި މެދުއިރުމަތީގައި ހަތިޔާރުގެ ރޭހެއް ފެށިދާނެކަމުގެ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައެވެ. ވައިޓް ހައުސްއަށް ކުރެއްވި މި ދަތުރުގައި ރަސްމީ އިއްޒަތްތަކާއި، ސްޓްރެޓީޖިކް އަދި އިގްތިސާދީ އެއްބާރުލުމާ ގުޅޭ ގޮތުން މަތީ ފެންވަރުގެ މަޝްވަރާތައް ވަނީ ކުރެވިފައެވެ.
މެދުއިރުމަތީގައި ހުރި ބޮޑެތި ޖިއޯޕޮލިޓިކަލް ގޮންޖެހުންތަކާއެކު، އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ ފައިޓަރ ޖެޓްތަކާއި، ސިވިލް ނިއުކްލިއަރ ފްރޭމްވޯކްތަކާއި، އޭ.އައި. އިންވެސްޓްމަންޓްތަކާ ބެހޭ ގޮތުން މި އެއްބަސްވުންތަކަކީ އެމެރިކާ-ސައުދީ ގުޅުން އިތުރަށް ވަރުގަދަކުރުމުގެ ބޮޑު މަގްސަދެއް ރަމްޒުކޮށްދޭ ކަމެއް ކަމަށް ބެލެވޭނެއެވެ. ސްޓެލްތު ކެޕޭބިލިޓީއާއި އިންޓެގްރޭޓެޑް ސެންސަރު ޓެކްނޮލޮޖީއަށް މަޝްހޫރު އެފް-35 ޖެޓަކީ އެމެރިކާގެ ހަތިޔާރުގެ ތެރެއިން އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ އެއް ޖެޓެެވެ. މި ވިއްކާލުމުގެ ސަބަބުން ސަރަހައްދީ ސަލާމަތީ ދާއިރާއަށް ދިގު މުއްދަތުގެ އަސަރުތަކެއް ކޮށްފާނެ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވާއިރު، ވޮޝިންގްޓަން އާއި އެ ގައުމުގެ އެކުވެރިން މިކަން ސަމާލުކަމާއެކު ބަލަމުންދާނެއެވެ. ޓްރަމްޕްގެ ސަރުކާރުގެ މި ނިންމުމުން ދައްކުވައިދެނީ މެދުއިރުމަތީގެ ދިފާއީ އަދި ޓެކްނޮލޮޖީގެ އެއްބާރުލުން ފުޅާކުރުމުގެ ސްޓްރެޓީޖިކް ބައިވެރިކަމުގެ މުހިންމުކަމެވެ.