ފަރުދުން
ޝަކީލާ: އިހުގެ ދިވެހި ރަހަތައް އާލާކުރުމަށް އެއްވަނަ
ޝަކީލާ ޝާކިރު ފޮޓޯ: އައިމިނަތު ޔުމްނާ
މީރުކޮށް ކައްކަން އެނގުމަކީ މަދުބައަކަށް ލިބޭ ހުނަރެކޭ ބުނެވިދާނެއެވެ.ޙާއްސަކޮށް ދިވެހި ކުރީގެ ރަހަތައް މިހާރު ލިބެން ހުންނަނީ މަދުންނެވެ. އިހުގައި ދިވެހި ސުފުރާތައް ފަޅުވިލުވާލަދިން ހެދިކާގެ ބާވަތްތަކާއި ، ކަންޖާއި ކޭންތަކަކީ މިހާރު ތަދުއެއްޗެކެވެ. މިހާރު ލިބުނުކަމުގައިވިޔަސް އިހުޒަމާނުގެ އުފެއްދުންތަކުން ދިން ހަޤީޤީ މީރު ރަހައެއް ނުލިބެއެވެ. ކިޔާދޭން މިއުޅެނީ މިފަދަ ހުނަރުވެރި ކަނބަލެއްގެ ވާހަކައެވެ. އިހުގެ ކެއުންތަކާއި ބާވަތްތައް ތައްޔާރުކުރުމަށް ޝައުގުވެރިވާ ހީވާގި ފަރާތެކެވެ.
ހއ. ހަތިފުށްޓަށް އުފަން ޝަކީލާ ޝާކިރު ނުވަތަ ޝަކީ އަކީ އިހުގެ ދިވެހި ކެއުންތައް ތައްޔާރުކުރާ ހިތްވާ މަސައްކަތްތެރި އެކެވެ. ކެއްކުމުގެ ދާއިރާއަށް ޝަކީލާއަށް ވަދެވުނީ ކުޑައިރު ރަށުގައި ދިރިއުޅުނުއިރު ރަށަށް ޒިޔާރާތްކުރާ މެހެމާނުންނަށް ޝަކީލާގެ މަންމަ އަދި ބައްޕަ ތައްޔާރުކުރާ ފުރިހަމަ ކޭންތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ.ޝަކީލާމެން ކުޑައިރު މިރު ތަފާޓު ބާވަތްތަކުން މޭޒުމަތި ފަޅުފިލުވާލަދެނީ އޭނާގެ ލޮބުވެތި މަންމަގެ މޮޅު ކެއްކުމުންނެވެ.
"ކެއްކުމަކީ އަޅުގަނޑުގެ ހޮބީއެއް. އެންމެ ކުޑައިރުން ފެށިގެންވެސް ވަރަށް ކައްކާ ހިތްވޭ. އޭރު ރާއްޖޭގަ އޮންނަނީ އަތޮޅުވެރިކަން ، ރަށަށް ޒިޔާރާތްކުރާ އަތޮޅުވެރިންނާއި އެހެން މެހެމާނުންގެ ކެއުން އޮންނާނީ އަޅުގަނޑުމެންގޭގަ. އަބަދުވެސް މަންމަމެނަށް އެހީތެރިވެދޭން ބަދިގޭގަ އުޅެއުޅެ ކައްކަން ދަސްވީ." ކުޑައިރުގެ ހަނދާންތައް އާކޮށްލަމުން ކެއްކުމަށް ޝައުގުވެރިކަން އުފެދުނު ގޮތް ޝަކީލާ ކިޔައިދިނެވެ.
ޝަކީލާ ތައްޔާރުކުރާ ކާތަކެތީގެ ތެރެއިން ގިނަބައެއްގެ މަޤްބޫލުކަން ލިބިފައިވާ އެއްބާވަތަކީ މިސްރުބޯކިބަލެވެ.މިހާރުގެ މީހުންނަށް މިއީ ކޮން ކަހަލަ ބޯކިބަލެއްކަމެއް ނޭގިދާނެއެވެ. މިސްރު ބޯކިބަލަކީ ގިތެޔޮ އަދި ހަނޑު ބޭނުންކޮށްގެން ، މައްޗަށް ފިޔާ މީރުކޮށްފައި ކަނަމަދާއެކު އަޅައިގެން ހަވީރު ސަޔަށާއި ތަފާތު ޙާއްސަ މުނާސަބަތުގައި ބޭނުންކޮށްއުޅުނު ފޮނިބޯކިބަލުގެ ވައްތަރެކެވެ.
"އަޅުގަނޑު ބައްޕައަކީ ވަރަށް ގިނަ ކާއެއްޗެހި ތައްޔާރުކުރާ ކެއްކުންތެރިއެއް. ބައްޕަ ތައްޔާރުކުރާނެ މިސްރު ބޯކިބާ ވަރަށް މީރުކޮށް. އަޅުގަނޑު މިސްރުބޯކިބާ ހަދަން ދަސްކުރީ ބައްޕަ ކައިރިން.މިހާރު މިބޭނުންކުރަނީ ހަމަ ބައްޕަގެ ރެސިޕީ" ޝަކީލާ ބުންޏެވެ.
އިހުއްސުރެން ދިވެހީންނަކީ ތަފާތު ބާވަތްބާވަތުގެ ފޮނި ބޯކިބާ ހަވީރު ސަޔަށް ނުވަތަ ރޯދަމަހު ރޯދަވީއްލަން ތައްޔާރުކުރާ ބައެކެވެ. އޭގެތެރެއިން ގިނަބަޔަކަށް މީރު އެއް ބޯކިބަލަކީ މިސްރުބޯކިބަލެވެ. ކަނަމަދު އަޅައިގެން ތައްޔާރުކުރާ މިސްރުބޯކިބާ ޝަކީލާ ތައްޔާރުކޮށްފައި ހުންނަލެއް މީރުކަމުން ގިނަބަޔަކަށް މިބޯކިބާ މިހާރު ވަނީ ކަމުގޮއްސައެވެ. މި ބޯކިބަލަކީ ޝަކީލާ ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ގަވާއިދުން ތައްޔާރުކޮށް ހުޅުމާލޭގެ ބައެއް ކެފޭތަކުގައި ވެސް ލިބެންހުންނަ ބޯކިބަލެކެވެ. ހުޅުމާލޭގެ މަޝްހޫރު ރާކަނި ބީޗްގައިވެސް ޝަކީ ތައްޔާރުކުރާ މިސްރު ބޯކިބާ ވިއްކިއެވެ.
ބޯކިބާ ތައްޔާރުކުރާއިރު އަޅުގަނޑު އަބަދުވެސް ބަލަނީ ވީހާވެސް ކޮލިޓީ ރަނގަޅު ތަކެތި ބޭނުންކުރެވޭތޯ. މިސްރު ބޯކިބާ އޭ ބުނީމަ މިހާރުގެ ގިނަ ކުދިންނަށް ނޭނގިދާނެ. އެކަމު މިއީ ރަހަ ނުބަލާ ދޫކޮށްލާ ވަރަށްވުރެ މީރު ބޯކިބަލެއް." ޝަކީލާ ބުންޏެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެންގެ އޮފީހުގެ ކެއުންތަކަށް އަބަދުވެސް ބޮނޑިބަތް އަދި ބޯކިބާ ތައްޔާރުކުރަނީ ޝަކީ، ވަރަށް ރަހަތަފާތު، އާންމުކޮށް ތަންތާ ހުންނަ ބޮނޑިބަތުގައި ލާރަހައަށް ވުރެން މީރު ރަހައެއް ހުންނަނީ، އޮފީހުގެ އެއްވެސް ކެއުމެއް މިހާރު ފުރިހަމައެއް ނުވޭ ޝަކީގެ އުފެއްދުމެއް ހިމަނާނުލައި" ނިޔާޝާ ހަސަން .
މީގެ ހަތްއަހަރުކުރިން ވިޔަފާރިއެއްގެ ގޮތުގައި ބޯކިބާ ފިހަން ފެށި ޝަކީލާ ބުނިގޮތުގައި މިސްރުބޯކިބަލަކީ ވަޅޯމަހާއި ކަޅުސައި އަދި ކާއްޓާއި އެކު ވެސް ކާލަން މީރު އެއްޗެއް ކަމަށެވެ. އަދި ކޮފީއާއި އެއްކޮށް ކާލަންވެސް ގިނަބަޔަކަށް މިބޯކިބާ ކަމުދާކަމަށެވެ.
ޝަކީލާ ބުނިގޮތުގައި އޭނާ ބޮޑަށް ތައްޔާރުކުރާ ހިތްވަނީ އިހުގެ ދިވެހި ކެއުންތަކެވެ. ބޯކިބަލުގެ އިތުރުން ޝަކީލާ ކައްކާ ބައެއް ތަކެތީގެ ތެރޭގައި ބޮނޑިބަތް، ރިހަފޮޅި، ކުޅިބަތްޕެން އަދި މާޅޮސްކޭލު ކަންދި ހިމެނެއެވެ. މިއިން ކޮންމެ ބާވަތެއްވެސް ޝަކީލާ ތައްޔާރުކޮށްފައި ހުންނަނީ ވަރަށް ތަފާތުކޮށް އެހާމެ މީރުކޮށެވެ. ކޮންމެ ބާވަތެއްގައިވެސް ދިވެހި ސަގާފަތުގެ ކުލަވަރާއި ރަހަ އެކުލެވެއެވެ.
"އަޅުގަނޑަކީ ރެސިޕީ ބަލައިގެން ކައްކާ ހިތްވާ މީހެއްނޫން. މުޅިންވެސް އަޅުގަނޑުގެ އަމިއްލަ އުފެއްދުންތައް އަމިއްލަ ރެސިޕީ ބޭނުންކުރަނީ. ޕާސްތާ ނުވަތަ ބިރިޔާނީ ތައްޔާރުކުރިޔަސް އަޅުގަނޑުގެ އަމިއްލަ ރެސިޕީއަކަށް މުޅިން ތަފާތުކޮށްލާފަ ތައްޔާރުކުރަނީ." ޝަކީލާ ކިޔައިދިނެވެ.
ގޭތެރޭގެ ޒިންމާތައް އަދާކުރަމުން އޯޑަރުތަކަށް ބޯކިބާފިހެ އެހެނިހެން ތަކެތި ތައްޔާރުކުރުމަކީ ބުރަ މަސައްކަތެކެވެ. ޝަކީލާއަށް މިމަސައްކަތުގައި އެންމެބޮޑު އެހީތެރިކަމަކާއި އެއްބާރުލުމެއް ދެނީ ޝަކީލާގެ ފިރިމީހާއެވެ. ބޯކިބާ ޑެލިވަރ ކުރުމަށާއި ބޯކިބަލަށް ބޭނުންވާ ތަކެތި ހޯދައިދިނުމުގެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ކޮށްދެނީ ޝަކީލާގެ ފިރިމީހާ އަޙްމަދު ރަޝީދެވެ.
ނަމަވެސް ބޯކިބާ ފިހުމާއި ކެއްކުމުގެ މަސައްކަތްތައް އަދި އޯޑަރނެގުން މިވަގުތު މަޑުޖައްސާލާފައިވަނީ ލޮލުގެ ސަރޖަރީއަށްފަހު އަދި މުޅިން ފަސޭހަ ނުވާތީއެވެ.
ޝަކީލާގެ ހުނަރުވެރިކަމާއި އެކު ތައްޔާރުކުރާ ކާނާތަކުގެ ރަހަ ލިބިގަތުމަށް ގިނަބަޔަކު ޝައުގުވެރިވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް އިހުގެ ދިވެހި ކެއުންތަކުގެ ރަހަ ދަންނަ މީހުންނަށް ޝަކީލާގެ ކެއުންތަކަކީ އޭރުގެ ހަނދާންތައް އާކޮށްދޭ ތަޖުރިބާއެކެވެ. އަދި ޒުވާން ޖީލަށް އިހުގެ ދިވެހި ކެއުންތަކުގެ ރަހަ ތަޢާރަފުކޮށްދިނުމުގައި ޝަކީލާގެ މަސައްކަތަކީ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ކަމެކެވެ.
ޝަކީލާގެ ހިތްވަރާއި ހުނަރުވެރިކަމަކީ އެހެން ގިނަ ބަޔަކަށްވެސް ނަމޫނާއެކެވެ. އަމިއްލަ ޝައުޤުވެރިކަމާއި ހުނަރު ބޭނުންކޮށްގެން ކުރިއަށް ދިއުމުގެ މިސާލެކެވެ. ޝަކީލާގެ ކާމިޔާބީން ދައްކައިދެނީ އަމިއްލަ ހުނަރު ތަރައްޤީކޮށް، އެ ހުނަރު މުޖުތަމަޢުއަށް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ.
ޝަކީލާގެ މަސައްކަތުން އަނެއްކާވެސް ހާމަވަނީ ދިވެހި ކެއުންތަކުގެ މުއްސަނދިކަމާއި ތަފާތުކަމެވެ. އަދި މި ކެއުންތައް ދިރުވައި އާލާކުރުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ. ޝަކީލާ ފަދަ ހުނަރުވެރިންގެ މަސައްކަތުން ދިވެހި ކެއުންތަކުގެ ވާރުތަ ދަނީ ޒުވާން ޖީލުތަކަށް ވެސް ފޯރުކޮށްދެވެމުންނެވެ.
ޝަކީލާގެ މި މަސައްކަތަކީ ހަމައެކަނި ވިޔަފާރިއެއްގެ ގޮތުގައި ނޫން، ދިވެހި ސަގާފަތާއި އާދަކާދަ ދިރުވައި އާލާކުރުމުގެ މުހިންމު މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް ފާހަގަކުރެވޭ ކަމެކެވެ. ޝަކީލާގެ ހުނަރުވެރި އަތްތިލައިން ތައްޔާރުކުރާ ކޮންމެ ކާއެއްޗަކީ ދިވެހި ކެއުމުގެ ދުނިޔެއަށް އިތުރުކުރެވޭ އަގުހުރި ތަޖުރިބާއެކެވެ. މިފަދަ ހުނަރުވެރިންގެ ސަބަބުން ދިވެހި ކެއުންތަކުގެ މުސްތަޤުބަލު އުޖާލާވެ، ޖީލުތަކަށް މި ތަރިކަ ވާރުތަވަމުންދާނެކަން ޔަޤީނެވެ.