ނަމާދަކީ ދުނިޔެވީ ގޮތުން ކުރާން ހުރި، ހުރިހައި ކަމެއް ނިމުމުން، ކުރާ ކަމެއްކަމުގައި އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ދެކިގެންނުވާނެ: ހުކުރު ޙުޠުބާ

ނަމާދަކީ ދުނިޔަވީ ގޮތުން ކުރާން ހުރި ހުރިހައި ކަމެއް ނިމުމުން ކުރާ ކަމެއްކަމުގައި އެއްވެސް ޙާލަތެއްގައި ދެކިގެން ނުވާނެ ކަމަށް މިއަދުގެ ހުކުރު ޙުޠުބާގައި ބުނެފިއެވެ.

“އަވަދިނެތިވުމަކީ ނަމާދު އެޅުމަށް އޮތް އުޒުރެއެް ނޫން” މި މައުޟޫއަސް އިއްވި ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވަނީ އިސްލާމްދީނުގެ ތަނބުކަމުގައިވާ ނަމާދަކީ ކޮންމެ މުކައްލަފަކު ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ އަޅުކަމެއް ކަމަށާއި، ރަށުގައި ޤާއިމުވެހުރި މީހާއާއި ދަތުރެއްގެމަތީގައިވާ މީހާއާއި ބަލި ތަންމަތީގައި އޮންނަ މީހާ ވެސް ކުރާން އަންގަވައިފައިވާ އަޅުކަމެއް ކަމަށެވެ.

“މި އަޅުކަން ނުކުރެވޭނެ ހަމައެކަނި ޙާލަތަކީ ތިމާގެ ބުއްދި ފިލައިދިއުން. އެހެންކަމުން މި މަތިވެރި އަޅުކަމަށް އަހަރެމެން ވަގުތު ހުސްކުރަން ޖެހެނީ، ދުނިޔެވީ ގޮތުން ކުރާން ހުރި، ހުރިހައި ކަމެއް ނިމުމުން، ކުރާ ކަމެއްކަމުގައި އެއްވެސް ޙާލެއްގައި ދެކިގެންނުވާނެ” ހުކުރު ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. 

ޖަމަޢާތުގެ ނަމާދުގައި ބަޔަކު ބައިވެރިވަނީ

ދިވެހީންނަކީ ޒަމާނުއްސުރެ ބުރަ މަސައްކަތްކޮށްގެން އާމްދަނީ ހޯދާ ބައެއް ކަމަށާއި، ޚާއްޞަކޮށް، މަސްވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަން ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށް ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

 “އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން ގިނަ މީހުންނަކީ، ދުވާލުގެ ގިނަ ވަގުތު ތަކުގައި އަވަދިނެތި ވަޒީފާތަކުގައި އުޅޭ ބައެއް، އޮފީސްތަކާއި ކުންފުނިތަކާއި ފިހާރަތަކުގައި ވަޒީފާގައި އުޅޭ ދިވެހިން ވެސް ވަރަށް ގިނަކަން ފާހަގަކުރެވޭ، މި ގޮތަށް ދުވާލުގެ ވަގުތުތައް ހޭދަކުރާ އިރު، ނަމާދުތަކަށް ސަމާލުކަން ދެވެނީ ކިހާ މިންވަރަކަށްތޯ ސުވާލުކުރާން ޖެހޭ، އޮފީހުން ލިބޭ ހުސްވަގުތު، ބައްޕައެއް ނުވަތަ މަންމައެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ކުރާން ޖެހޭ ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތައް ހުރޭ، އެ ވަގުތަކީ މެންދުރުގެ ކެއުމާއި ދަރީންގެ ސްކޫލުގެ ކަންތައްތަކާއި މެންދުރު ނަމާދުކުރުން ފަދަ، ކަންކަންކުރުމަށް ލިބޭ ވަގުތުކޮޅެއް، މި ކަންތައްތަކުގެ ތެރެއިން އިސްކަންދޭ ތަރުތީބުން ކަންތައްތައް ރާވައިނުލައިފި ނަމަ މީގެ ތެރެއިން ގިނަކަންތައްތައް އޮންނާނީ ނުކުރެވިފަ، މުސްލިމެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ތިމާ އެންމެ ބޮޑަށް އިސްކަން ދޭންޖެހޭނީ ނަމާދަށް” ހުކުރު ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ. 

މަސައްކަތުގައި އަވަދިނެތި އުޅުމަކީ ތިމާ ނަމާދުތަކަށް ފަރުވާކުޑަކުރާން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނޫން ކަމަށާއި، ދިރިއުޅުމުގެ ބޭނުން ފުއްދުމަށް ޓަކައި ކޮންމެ ފަދަ މަސައްކަތެއް ކުރިކަމުގައި ވިއަސް ނަމާދު ވަގުތު ޖެހުމުން އެ ނަމާދުކުރާން އަވަސްވެގަންނާން ޖެހޭ ކަމަށް ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ނަމަވެސް ބައެއް ބާވަތުގެ މަސައްކަތުގައި އުޅޭންޖެހޭ ގޮތުން މިސްކިތުގެ ޖަމާޢަތަށް ހާޒިރުވުމަށް ދަތިތަކެއް ހުރެދާނެކަމަށާއި، އެ ފަދަ މީހުންނަށް އޮތީ އެ ތިބި ތަނެއްގައި ތިބެ ނަމާދުކުރުމެވެ. މިސްކިތު ޖަމާޢަތަށް ހާޒިރު ނުވެވުމަކީ ނަމާދު އެޅުމަށް އޮތް އުޒުރެއް ނޫން ކަމަށް ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

“ފަރުޟު ފަސްނަމާދު އޭގެ ވަގުތުގައި އަދާކުރުމަކީ ތިމާގެ ޢަމަލުތައް ސީދާވެ ކުރާ މަސައްކަތުގައި ބަރަކާތް ލައްވާނެ ކަމެއް، ދީނުގައި އަންގަވައިފައިވާ ގޮތުގެ މަތީން، ނަމާދުތައް އޭގެ ޝަރުޠުތަކާއި ރުކުންތަކާއި ވާޖިބުތަކާއި މުސްތަޙައްބު ކަންތައް ފުރިހަމަކޮށްފި މީހާއަށް ލިބޭ ފައިދާތަކުގެ ތެރޭގައި ފާޙިޝްކަންތައްތަކާއި މުންކަރާތްތަކުން ދުރުހެލިކޮށްދިނުމާއި، ވަގުތަށް ކަމޭހިތުމާއި، އަމުރަށް ކިޔަމަންވުމާއި، الله އަށް ބިރުވެތިވެ ޚުޝޫޢަތްތެރިވުން ފަދަ ކަންކަން ހިމެނޭ” ހުކުރު ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ނަމާދަކީ އަހަރެމެން އެންމެންގެ މައްޗަށް ފަރުޟުކުރައްވައިފައިވާ އަޅުކަމަކަށް ވީ ހިނދު، ހުކުރުގެ ޖަމާޢަތަށް ސަމާލުކަން ދޭ ފަދައިން ފަރުޟުފަސް ނަމާދަށް ވެސް ސަމާލުކަން ދިނުމަށް މިއަދުގެ ޚުޠުބާގައި ނަސޭހަތްތެރިވެފައިވެއެވެ.

ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންނާއި ޢުމުރުން ދުވަސްވެފައިވާ މީހުން ނަމާދަށް ފަރުވާތެރިވާ މަންޒަރަކީ ނުހަނު އުފާވެރިކަން ހިތަށް ގެނުވާ މަންޒަރެއް ކަމަށާއި، ހިތާމައަކީ ޒުވާނުންނާއި ފުރާވަރުގެ ކުދީން މިސްކިތްތަކުން ފެންނަ ޢަދަދު މަދުވުން ކަމަށް ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ސައްތައިން ސައްތަ އިސްލާމީ ޤައުމެއްކަމުގައި ވީހިނދު ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ކަންކޮޅުތަކެއްގައި ވެސް މިސްކިތްތައް ވަރަށް ގިނަކަމަށާއި، ނަމަވެސް ހިތާމައަކީ އެ މިސްކިތްތަކަށް އަރައި ނަމާދުކުރާ މީހުންގެ ޢަދަދު މަދުވުން ކަމަށާއި، ރީތި މިސްކިތްތަކެއް ކިތަންމެ ބައިވަރު އަދި ކައިރިކައިރީގައި ބިނާކުރެވުނަސް އެ މިސްކިތްތަކުގެ ފަޅުފިލުވާން އަރާނެ ބަޔަކު ނުވާ ނަމަ އެއީ އަހަރެމެން އެ ކަމާ ބިރުގަންނާން ޖެހޭނެ ކަމަށް ހުކުރު ޚުޠުބާގައި ބުނެފައިވެއެވެ.