ޔަމަނުގައި ކޮލެރާގެ ބަލިމަޑުކަން އިންތިހާއަށް އިތުރުވެއްޖެ

ވޯލްޑް ހެލްތު އޯގަނައިޒޭޝަން (ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ) އިން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި މިއަހަރުގެ މާރިޗު މަހުން ފެށިގެން ޔަމަނުގައި ކޮލެރާގެ ބަލިމަޑުކަން ފެތުރެން ފެށުމާއެކު، މިހާރު ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ބުރަ އުފުލަމުންދަނީ ޔަމަނުންނެވެ.

ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ހޯމަ ދުވަހު ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުން، ޑިސެންބަރު 1 ގެ ނިޔަލަށް ޔަމަނުގައި 249,900 ކޮލެރާގެ ޝައްކުކުރެވޭ ކޭސްތައް ރިޕޯޓުކުރެވި، އަދި މިކަމާ ގުޅިގެން 861 މަރު ވަނީ ރިޕޯޓުކުރެވިފައެވެ. މިއީ ދުނިޔޭގެ ކޮލެރާގެ ބުރައިގެ 35 އިންސައްތަ އަދި މަރުވާ މީހުންގެ 18 އިންސައްތައެވެ.

ނޮވެންބަރު މަހު ރިޕޯޓުކުރެވުނު ކޭސްތަކާއި މަރުތަކުގެ އަދަދު 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ހަމަ އެ މަހާ އަޅާބަލާއިރު 37 އިންސައްތަ އަދި 27 އިންސައްތަ މަތިކަމަށް ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ބުނެފައިވެއެވެ.

މިއަހަރު މި އަދަދުތައް އިތުރުވެފައިވަނީ "ގިނަ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އަޕްޑޭޓްކުރެވިފައިވާ ޑޭޓާ" އާ ގުޅިގެން ކަމަށާއި، ހުރިހާ ގަވަރނަރޭޓްތަކުން ލިބުނު އިތުރު ތަފްސީލީ މަޢުލޫމާތު ހިމެނުމަށް ބަދަލުތަކެއް ގެނެވިފައިވާ ކަމަށް އެ އިދާރާއިން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

"ކޮލެރާ ބަލި ފަދަ ފެނުން ފެތުރޭ ބަލިތަކުގެ ސަބަބުން، ކުރިން ވެސް ގިނަ ބަލިތަކެއްގެ ސަބަބުން ބުރަވެފައިވާ ޞިއްޙީ ނިޒާމަށް އިތުރު ބުރައެއް ކުރިމަތިވެފައިވެއެވެ. ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އާއި އިންސާނީ އެހީގެ ފަރާތްތަކުން އިތުރުވަމުންދާ ބޭނުންތައް ފުއްދުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުންދާއިރު، ފަންޑިންގގެ ބޮޑެތި ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވެއެވެ،" ޔަމަނުގައި ހުންނަ ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯގެ ރެޕްރެޒެންޓެޓިވް އަދި މިޝަންގެ އިސްވެރިޔާ އާޓުރޯ ޕެސިގަން ވިދާޅުވިއެވެ.

20 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ފަންޑިންގ ގެޕެއް އޮތުމާއި ގުޅިގެން ޔަމަނުގައި ހުރި ފަރުވާދޭ މަރުކަޒުތައް ބަންދުކުރަން ޖެހިފައިވާ ކަމަށް ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ބުނެފައިވެއެވެ. މިހާތަނަށް 47 ހަޑި ބޭރުވުމުގެ ފަރުވާދޭ މަރުކަޒު ބަންދުކޮށްފައިވާ އިރު، އަހަރު ނިމުމުގެ ކުރިން އިތުރު 17 މަރުކަޒު ބަންދުކުރަން ޖެހޭނެ ކަމަށް އެ އިދާރާއިން ބުނެފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، އަހަރު ނިމުމުގެ ކުރިން 39 އޯރަލް ރީހައިޑްރޭޝަން ސެންޓަރު  ވެސް ބަންދުކުރަން ޖެހޭނެއެވެ.

"ރައްކާތެރި ބޯފެން ލިބުމުގެ ދަތިކަމާއި، މުޖުތަމަޢުގެ ސާފުތާހިރުކަމުގެ އާދަތައް ދަށްވުމާއި، އަދި ވަގުތުން ފަރުވާ ލިބުމުގެ ދަތިކަމަކީ މި ބަލި ހުއްޓުވުމަށާއި ކޮންޓްރޯލްކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތްތަކަށް ހުރަސްއެޅޭ ކަންކަން،" ޕެސިގަން ވިދާޅުވިއެވެ.

ޔަމަނުގައި ކޮލެރާގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް "އަވަސް އަދި ފުރިހަމަ" ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން ޖެހޭ ކަމަށް ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ބާރުއަޅައިފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ވިލަރެސްކުރުމާއި، ބަލި ދެނެގަތުމާއި، ލެބޯޓަރީ ޤާބިލުކަން އިތުރުކުރުމާއި، ކޭސް މެނޭޖްމަންޓާއި، މުޖުތަމަޢު ހޭލުންތެރިކުރުވުމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި، ފެނާއި ނަރުދަމާއާއި ސާފުތާހިރުކަމާއި، އަދި އަނގައިން ދޭ ކޮލެރާ ވެކްސިންގެ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިމެނެއެވެ. މި ހުރިހާ ކަމެއް ކުރުމަށް ވަގުތުން އަދި އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ފައިސާ ބޭނުންވާނެ ކަމަށް އެ އިދާރާއިން ބުނެފައިވެއެވެ.

ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ޔަމަނުގައި ގިނަ އަހަރުތަކެއް ވަންދެން ކޮލެރާ ފެތުރެމުން އައިސްފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި 2017 އިން 2020 އަށް ފެތުރުނު، ފަހުގެ ތާރީޚުގައި ދުނިޔޭގައި ފެތުރުނު އެންމެ ބޮޑު ކޮލެރާގެ ބަލިމަޑުކަން ހިމެނެއެވެ. ޔުނިސެފްގެ މަޢުލޫމާތު ދައްކާ ގޮތުން، މި މުއްދަތުގައި 2.5 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ ކޭސް ރިޕޯޓުކުރެވި، 4,000 މީހުން މަރުވެފައިވެއެވެ.

ޑަބްލިޔު.އެޗް.އޯ އިން ބުނާ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގައި ކޮންމެ އަހަރަކު ކޮލެރާޖެހިގެން މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު 4 މިލިއަނަށް އަރައެވެ.