ޣައްޒާގެ ފިނީގައި ޝަހީދުވި ތުއްތު ސިލާ ދުނިޔޭގަ ހޭދަކުރި 20 ދުވަހުގެ ހިތްދަތިކަމުގެ ވާހަކަ

ޣައްޒާގެ ހަނގުރާމަ ދިގުދެމިގެންދާ ވަގުތު، އެންމެ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވަމުންދާ ހިތާމަވެރި ހާދިސާތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ހާދިސާއަކީ މިއީ ކަމުގައި ވެދާނެއެވެ. އުމުރުން އެންމެ 20 ދުވަސްވީ ތުއްތު ކުއްޖެއް ކަމުގައިވާ ސިލާ، ފިނިކަމުގެ ސަބަބުން މަރުވެފައިވާކަން އޭނާގެ މައިންބަފައިން ހާމަކުރިއެވެ.

ސިލާގެ މަންމަ ނަރިމާން އަލް-ނަޖުމާ ބުނި ގޮތުގައި، އެއްދުވަހު ހެނދުނު ހޭލިއިރު ސިލާ ހަރަކާތް ނުކުރާކަން ފާހަގަކުރެވުނެވެ.

 އަހަރެންގެ ފިރިމީހާ ގާތު ބުނިން ކުއްޖާ ހަރަކާތް ނުކުރާތާ ވަގުތުތަކެއް ވެއްޖެ ކަމަށް. އޭނާ ކުއްޖާގެ މޫނު ހާމަކޯސް ބަލާލިއުރު، ކުއްޖާ އޮތީ ނޫކުލައިގަ. ދުލުގައި ދަތްއެޅިފަ އަނގައިން ލޭ އަންނަނީ

ނަރިމާން

ނަރިމާންއާއި އޭނާގެ ފިރިމީހާ މަޙްމޫދު ފަސީޙް އަދި އެމީހުންގެ ދެ ކުދިން ކަމުގައިވާ 4 އަހަރުގެ ރަޔާންއާއި 2 އަހަރާއި 6 މަސްދުވަހުގެ ނިހާދު މިހާރު ދިރިއުޅެމުންދަނީ ޣައްޒާގެ ދެކުނުގައިވާ ގޮނޑުދޮށެއްގައި ޖަހާފައިވާ ޓެންޓެއްގައެވެ. މި އާއިލާ ބުނާ ގޮތުގައި 14 މަސްދުވަސް ވެފައިވާ މި ހަނގުރާމައިގެ ތެރޭގައި އެމީހުން ވަނީ 10 ފަހަރަށްވުރެ ގިނައިން ތަފާތު ތަންތަނަށް ބަދަލުވެފައެވެ.

އަހަރެންގެ ފިރިމީހާއަކީ މަސްވެރިއެއް. އަހަރެމެން އުޅުނީ އުތުރުގައި. އެއްވެސް އެއްޗެއް ނުގެންގޮސް ނިކުތީ ދަރިންގެ ސަލާމަތަށްޓަކައި، އަހަރެން މާބަނޑުވެގެން އުޅުނުއިރު، ވިސްނަމުންދިޔައީ ކުއްޖާއަށް ހެދުން ހޯދާނީ  ކިހިނެއްތޯ. ވަރަށް ކަންބޮޑުވި. އެއީ އަހަރެންގެ ފިރިމީހާއަށް ވަޒީފާ ނެތީމަ

ނަރިމާން

ކަފުން ކޮށްފައިވާ ސިލާގެ ހަށިގަނޑު

ސިލާގެ 20 ދުވަހުގެ އުމުރުގައި، އޭނާގެ ގެއަކަށްވީ އަލް-މަވާސީ "ހިއުމަނިޓޭރިއަން އޭރިއާ" ގައި ހަދާފައިވާ ކުޑަ އަދި މީހުން ގިނަ ކޭމްޕް ސައިޓެކެވެ. މިއީ އިޒްރާއީލުގެ ސިފައިންގެ އަމުރަށް ޣައްޒާގެ އެހެން ސަރަޙައްދުތަކުން ގެއްލުންވެފައިވާ ސަތޭކަ ހާސް ފަލަސްޠީނު ރައްޔިތުން ބަދަލުވެފައިވާ ސަރަޙައްދެކެވެ. މި ސަރަޙައްދުގައި ރަނގަޅު އަސާސީ ވަސީލަތްތަކާއި ސާފުތާހިރުކަން ނެތުމުގެ އިތުރުން، ވާރޭއާއި މެޑިޓަރޭނިއަން ކަނޑުގެ ރާޅުގެ ސަބަބުން ފެންބޮޑުވުމުގެ މައްސަލަވެސް ދިމާވެއެވެ.

ފިނިކަން ވަރަށް ގަދަ. މުޅި ރޭގަނޑު، ފިނިކަމުގެ ސަބަބުން އަހަރެމެން އެކަކު އަނެކަކާ ގާތްވެ، ބައްދައިގެން ނިދަން އޮންނަނީ ސިލާގެ ބައްޕަ މަޙްމޫދު 

އަހަރެމެންގެ ދިރިއުޅުމަކީ ނަރަކައެއް. ހަނގުރާމައިގެ އަސަރުތަކުގެ ސަބަބުން މިއީ ނަރަކައެއް. އަހަރެންގެ އާއިލާ ޝަހީދުވެއްޖެ. އަހަރެމެންގެ ހާލަތު ވަރަށް ދެރަ  

ސިލާގެ ބައްޕަ މަޙްމޫދު

ރައްޔިތުން މި ސަރަޙައްދަށް ދިއުމަށް އެންގި ނަމަވެސް، އިޒްރާއީލުގެ ސިފައިން ވަނީ ޙަމާސްއާއި އެހެނިހެން ހަތިޔާރުއެޅި ގްރޫޕްތަކާ ދެކޮޅަށް ހިންގާ ކެމްޕޭނުގައި އަލް-މަވާސީއަށް ތަކުރާރުކޮށް ހަމަލާދީފައެވެ. ސިލާގެ މަރަކީ ސީދާ ބޮންގޮއްވުމުން ކުރިމަތިވި ކަމެއް ނޫން ނަމަވެސް، ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ހާލަތުގެ ސަބަބުން މެދުވެރިވި މަރެކެވެ.

ސިލާއަކީ ޣައްޒާގައި ދެ ހަފްތާގެ ތެރޭގައި ފިނިކަމުގެ ސަބަބުން މަރުވި 6  ކުދިންގެ ތެރެއިން އެކެކެވެ. ސިލާ ދުނިޔެއާއި ވަކިވީ ރޭގަނޑުގެ ފިނިކަން 7 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްއަށް ދަށްވެފައިވާ ވަގުތެއްގައެވެ. މި މަޢުލޫމާތު ދީފައިވަނީ ޣައްޒާގެ ސިއްޙީ އިދާރާތަކުންނެވެ. އަދި އެ އިދާރާތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި މޫސުމުގެ ސަބަބުން އެތައްހާސް ޓެންޓްތަކަށް ގެއްލުން ލިބިފައިވެއެވެ.

ނަރިމާން ބުނާ ގޮތުގައި ސިލާ އުފަންވީ ޚާން ޔޫނިސް ސަރަޙައްދުގައި ޤާއިމުކޮށްފައިވާ ބްރިޓިޝް ފީލްޑް ހޮސްޕިޓަލެއްގައެވެ.

ވިހެއުމަށްފަހު... އަހަރެން ވިސްނަން ފެށީ ކުއްޖާއަށް ކިރާއި ނެޕީ ހޯދާނީ ކިހިނެއްތޯ. ކޮންމެ އެއްޗެއް ލިބުނަސް ލިބުނީ ވަރަށް އުނދަގުލުން

އަހަރެން ހީވެސް ނުކުރަން ޓެންޓެއްގައި، މިހާ ފިނި އަދި ދަތި ހާލަތެއްގައި، އަހަރެމެންގެ ގަޔަށް ފެންތިކިތައް ވެއްޓެމުންދާއިރު ވިހާނެ ކަމަކަށް. ބައެއް ފަހަރު ޓެންޓަށް ފެން ވަދެ، އަހަރެމެންގެ ގަޔަށް ފެން އޮހޮރެމުންދިޔަ. ބައެއް ފަހަރު ފެނުން ސަލާމަތްވުމަށް ދުވަންޖެހުނު - ކުއްޖާއަށްޓަކައި 

ނަރިމާން

ނަމަވެސް، ސިލާ އުފަންވީ އެއްވެސް މައްސަލައެއް ނެތިއެވެ. އޭނާގެ ސިއްޙަތު ރަނގަޅު، އަލްޙަމްދުލިއްލާހް. ކުއްލިއަކަށް، ފިނިކަމުގެ އަސަރު ފެށުނު،" ނަރިމާން ބުންޏެވެ.

އަހަރެންނަށް ފާހަގަވި އޭނާ ކިނބިހި އަޅަމުންދާކަމާއި ފިނިކަމުގެ ސަބަބުން ބަލިވާން ފަށާފައިވާކަން. އެކަމަކު އަހަރެން ހީވެސް ނުކުރަން އޭނާ މިކަމުގެ ސަބަބުން މަރުވާނެ ކަމަކަށް 

ނަރިމާން

ސިލާ ވޭތުވެދިޔަ ބުދަ ދުވަހު ޚާން ޔޫނިސްގެ ނާސަރު ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންދެވުނެވެ. އެ ހޮސްޕިޓަލުގެ ކުޑަކުދިންގެ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ޑިރެކްޓަރު ޑރ. އަޙްމަދު އަލް-ފައްރާ ބުނި ގޮތުގައި ސިލާ މަރުވެފައިވަނީ "ގަދަ ހައިޕޮތަރމިއާގެ ސަބަބުން، މީގެ ސަބަބުން ފުރާނަ ގެއްލުނުކަމުގެ ނިޝާންތައް ހުރި، ހިތުގެ ވިންދު ހުއްޓި،  އެންމެ ފަހުން މަރުވީ."

އޭގެ ކުރީ ދުވަހު ވެސް އެފަދަ ދެ ކޭސް ގެނެވުނު، އެއް ކުއްޖަކީ 3 ދުވަސްވީ ކުއްޖެއް އަދި އަނެއް ކުއްޖަކީ އެއްމަހަށްވުރެ ކުޑަ ކުއްޖެއް. ދެ ކޭހުގައިވެސް ހިމެނެނީ ގަދަ ފިނީގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވި ހައިޕޮތަރމިއާ، މަރުވީ އެކަމުގެ ސަބަބުން

ޑރ. ފައްރާ

ތުއްތުކުދިންނަށް އެމީހުންގެ ހަށިގަނޑުގެ ފިނިހޫނުމިން ބެލެހެއްޓުމުގެ ނިޒާމު ފުރިހަމައަށް ތަރައްޤީވެފައި ނުވާތީ، ފިނި މާޙައުލެއްގައި ފަސޭހައިން ހައިޕޮތަރމިއާ ޖެހިދާނެއެވެ. ދުވަސްނުފުރުރާ އުފަންވާ ކުދިން މިކަމަށް އިތުރަށް ނާޒުކުވެއެވެ. އަދި ޑރ. ފައްރާ ބުނާ ގޮތުގައި ހަނގުރާމައިގެ ތެރޭގައި މުއްދަތު ހަމަނުވަނީސް އުފަންވާ ކުދިންގެ އަދަދު އިތުރުވެފައިވާކަން ޣައްޒާގެ ޑޮކްޓަރުންނަށް ފާހަގަކުރެވިފައިވެއެވެ.

މައިންވެސް ކެއުމުގެ ދަތިކަމުގެ ސަބަބުން ނުކުޅެދުންތެރިކަމަށް ދިމާވެ، އެކަށީގެންވާ ވަރަށް ދަރިންނަށް ގާތުންދޭން ނުކުޅެދެއެވެ. އަދި އިންސާނީ އެހީ ފޯރުކޮށްދިނުން މަޙްދޫދުކުރެވިފައިވާތީ ކުޑަކުދިންގެ ބުއްފުޅިވެސް ލިބުން ވަނީ މަދުވެފައި ކަމަށް ޑރ. ފައްރާ ބުންޏެވެ.

އޭގެ ފަހުން އާދީއްތަ ދުވަހު، އިތުރު ހިތާމަވެރި ހާދިސާއެއް ވަނީ ހިނގައިފައެވެ. ޣައްޒާގައިވާ އަލް-އަޤްޞާ ހޮސްޕިޓަލު ބޭރުގައި، ޔަޙްޔާ އަލް-ބަޠްރާން ނަމަކަށް ކިޔާ ފިރިހެނަކު އޭނާގެ މަރުވެފައިވާ ކުޑަ ދަރިފުޅު ޖުމްޢާ އުރައިގެން ހުރި މަންޒަރު ފެނިގެން ދިޔައެވެ. ސިލާއެކޭ އެއްފަދައިން، ޖުމްޢާގެ އުމުރަކީވެސް އެންމެ 20 ދުވަހެވެ. އަދި ފިނިކަމުގެ ސަބަބުން އޮތީ ނޫކުލައިގައެވެ.

އަތްލަބަލަ މީނާގައިގަ، ގަނޑުވެފައި މިއޮތީ،އަހަރެމެން 8 މީހުންނަށް 4 ރަޖާވެސް ނުލިބޭ. އަހަރެން ކުރާނީ ކީއް؟ އަހަރެންގެ ދަރިން މަރުވަމުންދާ މަންޒަރު ލޮލުން ފެންނަނީ

ޔަޙްޔާ

"މިފަދަ ހުއްޓުވޭނެ މަރުތަކުން ހާމަވަނީ ޣައްޒާގެ އާއިލާތަކާއި ކުޑަކުދިން ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ ނާއުންމީދީ އަދި ގޯސްވަމުންދާ ހާލަތު،" ޔުނިސެފްގެ ސަރަޙައްދީ ޑިރެކްޓަރު އެޑުވާޑް ބެއިގްބެޑަރ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުންޏެވެ.

ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ފިނިކަން އިތުރަށް ގަދަވާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭއިރު، އިތުރު ކުޑަކުދިންގެ ފުރާނަ ގެއްލިގެންދާނެކަން ލަފާކުރެވޭ ކަމެއް. އެއީ އެމީހުން ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ އިންސާނިއްޔަތާ ޚިލާފު ހާލަތުގެ ސަބަބުން 

ޔުނިސެފްގެ ސަރަޙައްދީ ޑިރެކްޓަރު އެޑުވާޑް ބެއިގްބެޑަރ

ސިލާ ވަޅުލުމަށް އޭނާގެ ބައްޕަ ވަޅެއް ކޮންނަނީ

އިޒްރާއީލުގެ ޑްރޯންތަކުގެ އަޑު އިވެމުންދާ ވަގުތު، ސިލާގެ ބައްޕަ މަޙްމޫދު އޭނާގެ ދަރިފުޅުގެ ފުރާނަނެތް ހަށިގަނޑު ނާސަރު ހޮސްޕިޓަލުން ޚާން ޔޫނިސްގައި ވަގުތީގޮތުން ހަދާފައިވާ ޤަބުރުސްތާނަކަށް އުރާލައިގެން ދިޔައެވެ.  އެތަނުގައި އޭނާ  ކުޑަ ކަށްވަޅެއް ކޮނެ ސިލާ ވަޅުލިއެވެ.

ސިލާގެ ބައްޕަ ނަރީމާންއަށް ހިތްވަރު ދެނީ

ސިލާ ވަޅުލުމަށްފަހު، މަޙްމޫދު ނަރިމާންއަށް ހިތްވަރުދިނެވެ.

ސިލާގެ އެއްބަނޑު އެއްބަފާ ކުދިން އެތިބީ ބަލިވެ، ވަރުބަލިވެފައި. އަހަރެމެން އެންމެން ބަލި. ފިނިކަމާއި ވާރޭގެ ސަބަބުން އަހަރެމެންގެ މޭގައި ރިހުމާއި ބަލިކަން އިތުރު

ހަނގުރާމައިން މަރުނުވިއްޔާ، ފިނިކަމުން އަހަރެމެން މަރުވާނެ 

ނަރިމާން

މި ހިތާމަވެރި ވާހަކައިން ހާމަވަނީ ޣައްޒާގެ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން އާންމު ރައްޔިތުންނަށް، ޚާއްޞަކޮށް އެންމެ ނާޒުކު ފަރާތްތަކަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ނުރައްކާތެރި ހާލަތެވެ. ސިލާ ފަދަ ކުޑަކުދިންގެ މަރު ހާމަކޮށްދެނީ އަވަސް އިންސާނީ އެހީއާއި ހައްލެއް ހޯދުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ. މި ހާލަތުގައި ތިބި އާއިލާތަކަށް އެކަށީގެންވާ ހިޔާވަހިކަމާއި، ސިއްޙީ ފަރުވާއާއި، ކާބޯތަކެތި ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ އަވަސް ގޮތެއްގައި ކުރަންޖެހިފައިވާ ކަމެކެވެ. އެހެންނޫންނަމަ، އިތުރު ފުރާނަތަކެއް ގެއްލިގެންދާނެކަން ޔަޤީނެވެ.