2024 ވަނަ އަހަރަކީ ނޫސްވެރިންނަށް އެންމެ ނުރައްކާތެރި އަހަރުތަކުގެ ތެރެއިން އަހަރެއް

މިދިޔަ 2024 ވަނަ އަހަރަކީ ނޫސްވެރިންނަށް އެންމެ ނުރައްކާތެރި އަހަރުތަކުގެ ތެރެއިން އަހަރެއްކަމަށް އިންޓަނޭޝަނަލް ފެޑެރޭޝަން އޮފް ޖަރނަލިސްޓްސް (އައިއެފްޖޭ) އިން ހާމަކޮށްފިއެވެ. އެ އަހަރު ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި 122 ނޫސްވެރިން މަރާލެވުނުކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ބުދަ ދުވަހު ހާމަކުރި ރިޕޯޓެއްގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ބްރަސެލްސްގައި މައި އޮފީސް ހުންނަ މި ޖަމްއިއްޔާއިން ބުނީ މިއީ ނޫސްވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް "އެންމެ ނުރައްކާތެރި" އަހަރުތަކުގެ ތެރެއިން އަހަރެއް ކަމަށެވެ. އެވްރެޖްކޮށް ކޮންމެ ތިން ދުވަހަކުން އެއް ނޫސްވެރިޔަކު މަރާލެވިފައިވާކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.

މިއަހަރު މަރުވެފައިވާ 122 މީޑިއާ މަސައްކަތްތެރިންގެ އާއިލާތަކާއި ރަހުމަތްތެރިންގެ ހިތާމައިގައި އަޅުގަނޑުމެން ބައިވެރިވަން. މި މަތީ އަދަދުގެ ފަހަތުގައި ވަނީ  ނުނިމި ހުއްޓިފައިވާ 122 ވާހަކަ

އައިއެފްޖޭގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އެންތޯނީ ބެލަންޖަރ

ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ނޫސްވެރިންގެ ޔޫނިއަންތަކުގެ ޖަމްއިއްޔާ ކަމުގައިވާ އައިއެފްޖޭ އިން މީޑިއާ މަސައްކަތްތެރިންގެ ރައްކާތެރިކަން އިތުރުކުރުމަށާއި އެމީހުން މަރާލާ ފަރާތްތަކަށް ޒިންމާދާރުކުރުވުމަށް ގޮވާލާފައިވެއެވެ.

ނޫސްވެރިންގެ މަރު އަދަބުނުދެވި ދޫކޮށްނުލުމަށާއި މި ނުރައްކާތެރި ކަންތައް އަބަދަށް ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށްޓަކައި، އދ.ގެ މެމްބަރު ޤައުމުތަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ގޮވާލަނީ ނޫސްވެރިންގެ ރައްކާތެރިކަމާ ގުޅޭ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުއާހަދާއެއް އެކުލަވާލުމަށް މަސައްކަތްކުރުމަށް

އެންތޯނީ ބެލަންޖަރ

މި ރިޕޯޓުގައި މެދުއިރުމަތީ އަދި އަރަބި ސަރަޙައްދަކީ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ސަރަޙައްދުކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. މި ސަރަޙައްދުގައި 2024 ވަނަ އަހަރު 77 މީޑިއާ މަސައްކަތްތެރިން މަރާލެވުނެވެ. މިއީ މުޅި ދުނިޔޭގައި މަރާލެވުނު ނޫސްވެރިންގެ 63 އިންސައްތައެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ޣައްޒާ އަދި ލެބަނޮންގައި ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން 71 ނޫސްވެރިން މަރުވެފައިވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން، އޭޝިއާ-ޕެސިފިކް ސަރަޙައްދުގައި 22 ނޫސްވެރިން މަރާލެވުނެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ގިނަ އަދަދެއްގެ ނޫސްވެރިން މަރާލެވިފައިވަނީ ޕާކިސްތާނާއި (7)، ބަންގްލަދޭޝް (5)، އަދި މިޔަންމާގައެވެ. އެފްރިކާގައި 10 ނޫސްވެރިން މަރާލެވުނެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ސޫދާނުގައި ހިނގަމުންދާ އާންމު ރައްޔިތުންގެ ހަނގުރާމައިގައި 6 މީޑިއާ މަސައްކަތްތެރިން މަރުވެފައިވެއެވެ. މި ހަނގުރާމައަކީ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހުން ފެށިގެން ސޫދާނުގެ ހަތިޔާރުއެޅި ބާރުތަކާއި ރެޕިޑް ސަޕޯޓް ފޯސްއާ ދެމެދު ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމައެކެވެ.

📢 122 journalists and media workers, including 14 women, have been killed in 2024, according to #IFJ updated list of 31 December. We urge UN Member States to take steps to ensure the adoption of a binding Convention on the safety of journalists.
➡️ https://t.co/UOLlQlEaJ6 pic.twitter.com/oydKcQWnFD

— IFJ (@IFJGlobal) December 31, 2024

އެމެރިކާ ބައްރުގައި 9 ނޫސްވެރިންނާއި، ޔޫރަޕްގައި 4 ނޫސްވެރިން މަރާލެވުނެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ޔުކްރެއިންގެ ހަނގުރާމައިގެ ސަރަޙައްދުގައާއި ހައިޓީގައި ހިނގި މާރާމާރީތަކުގައި މަރުވި ނޫސްވެރިން ހިމެނެއެވެ. ހައިޓީގައި ފަހުން ހިނގި ހާދިސާއެއްގައި، އެ ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ސަރުކާރު ހޮސްޕިޓަލް އަލުން ހުޅުވުމާ ގުޅޭ ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި ބަޔަކު ބަޑިޖަހައި 2 ނޫސްވެރިން މަރާލިއެވެ.

އައިއެފްޖޭގެ ރިޕޯޓުގައި އިތުރަށް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި، ޖަލުގައި ބަންދުކުރެވިފައިވާ ނޫސްވެރިންގެ އަދަދުވެސް ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ. 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު 31 ގެ ނިޔަލަށް، ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި 516 މީޑިއާ މަސައްކަތްތެރިން ވަނީ ހައްޔަރުކުރެވިފައެވެ. މިއީ 2023 ވަނަ އަހަރު ހައްޔަރުކުރެވުނު 427 ނޫސްވެރިންނާއި 2022 ވަނަ އަހަރު ހައްޔަރުކުރެވުނު 375 ނޫސްވެރިންނާ އަޅާބަލާއިރު ވަރަށް ބޮޑު އިތުރުވުމެކެވެ. އެންމެ ގިނަ ނޫސްވެރިން ހައްޔަރުކޮށްފައިވާ ޤައުމުތަކުގެ ލިސްޓުގައި ޗައިނާ އާއި އިސްރާއީލް އެންމެ ކުރީގައި ހިމެނެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން، ރިޕޯޓާސް ވިތައުޓް ބޯޑަރސްއިން ޑިސެމްބަރު މަހު ނެރުނު ރިޕޯޓެއްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، 55 ނޫސްވެރިން ވަނީ ރަހީނުންގެ ގޮތުގައި ހިފެހެއްޓިފައެވެ. މި ނޫސްވެރިން ގިނައިން ހިފެހެއްޓިފައިވަނީ ސީރިއާ އާއި ޔަމަނުގައެވެ. އަދި 95 ނޫސްވެރިން ވަނީ ގެއްލިފައެވެ.

މި ހުރިހާ ތަފާސްހިސާބުތަކަކުންވެސް ދައްކުވައިދެނީ ނޫސްވެރިކަމަކީ މިހާރުވެސް ވަރަށް ނުރައްކާތެރި މަސައްކަތެއްކަމެވެ. ނޫސްވެރިންގެ ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް އިތުރު ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހިފައިވާކަން މި ތަފާސްހިސާބުތަކުން ސާފުކޮށް އެނގެއެވެ.